file:hoäilaøng.18.sep.96.

"Hoäi Laøng" Taây Sôn Bình Ñònh ôû Quaän Cam

QUAÄN CAM (Thuû Ñoâ)/Gaàn ñaây, phong traøo "Veà Nguoàn" daáy leân maïnh meõ trong caùc buoåi sinh hoaït cuûa ngöôøi Vieät Nam ôû haûi ngoaïi. Cuõng trong chieàu höôùng ñoù, Hoäi AÙi Höõu Taây Sôn Bình Ñònh, moät toå chöùc laâu ñôøi ôû Quaän Cam, Nam Cali, thöôøng coù caùc buoåi gaëp maët hoäi vieân mang tính truyeàn thoáng Daân Toäc, vöøa qua laïi toå chöùc moät buoåi traïi heø mang teân "Hoäi Laøng Taây Sôn Bình Ñònh" ôû Mile Square Park, hoâm Chuû Nhaät 15.9.96.

Caùc thaønh vieân trong ban coá vaán vaø ban chaáp haønh cuûa Hoäi Taây Sôn Bình Ñònh, ñeàu thoáng nhaát vôùi nhau treân moät chuû tröông laø laøm sao phaùt trieån tình yeâu queâ höông, tình ñoàng baøo laøng xoùm, ñeán vôùi giôùi thanh thieáu nieân Vieät ôû haûi ngoaïi, tröôùc maét laø ñeán vôùi soá con em cuûa chính caùc hoäi vieân trong Hoäi, vöøa theå hieän tính löu truyeàn gia ñình, vöøa theå hieän tính anh huøng cuûa moät Daân Toäc coù nhieàu ngaøn naêm lòch söû. Treân tinh thaàn ñoù, mieàn ñaát Taây Sôn Bình Ñònh, mieàn ñaát löøng danh trong lòch söû ñaõ hun ñuùc neân Vò Anh Huøng Quang Trung Hoaøng Ñeá, caøng caàn phaûi ñöôïc vinh danh vaø baûo toàn moät gia saûn voâ giaù trong lòch söû nöôùc nhaø, ñoù khoâng nhöõng laø nieàm haõnh dieän cho ñaát Quy Nhôn Bình Ñònh, maø coøn haõnh deän cho caû nöôùc Vieät Nam.

Ñeå giôùi thieäu cho "Hoäi Laøng", caùc oâng Phaïm Ñình Toøng, Nguyeãn Coâng Löôïng, Cai Vaên Khieâm, laàn löôït giôùi thieäu nhöõng neùt ñaïi löôïc veà Tænh Bình Ñònh. Bình Ñònh laø moät tænh coù dieän tích lôùn vaøo haøng thöù hai sau tænh Gia Ñònh cuûa mieàn Nam Vieät Nam. Phía Baéc giaùp Quaûng Ngaõi, Nam giaùp Phuù Yeân, Taây giaùp Kontum, Pleiku, Phuù Boån, Ñoâng giaùp bieån Ñoâng. Bình Ñònh coù nhöõng ñaïi danh noåi tieáng trong lòch söû vaø trong cuoäc chieán Ñoâng Döông tröôùc 1975.

Töø theá kyû thöù 9, Ñoà Baøn (Vijara) laø kinh ñoâ cuûa Chieâm Thaønh, coøn goïi laø Chaø Baøn. Naêm 1773, Nguyeãn Nhaïc ñaép theâm thaønh Ñoà Baøn vaø ñaët teân môùi laø Hoaøng Ñeá Thaønh, chuaån bò daáy binh khôûi nghóa, daáy leân nhaø Taây Sôn, töø Laøng Taây Sôn ôû ñaát An Kheâ, moät ñaïo quaân huyeàn thoaïi ñaõ tieán veà Thaêng Long Thaønh vaøo muøa Xuaân Kyû Daäu 1789, sau nhöõng traän ñaùnh kinh hoàn chôùp nhoaùng, Ñaïi Töôùng Quaân cuûa ñaát Taây Sôn laø Baéc Bình Vöông Nguyeãn Hueä leân ngoâi Hoaøng Ñeá, laáy Thaønh Phuù Xuaân laøm Kinh Ñoâ môû ra trieàu ñaïi Nguyeãn Taây Sôn.

Tieán Só Cai Vaên Khieâm, moät Khoa Hoïc Gia ngöôøi ñaát Quy Nhôn, thaønh vieân cuûa hoäi Taây Sôn Bình Ñònh, cho raèng "Hoäi Laøng Taây Sôn Bình Ñònh" mang moät yù nghóa tích cöïc trong truyeàn thoáng sinh hoaït cuûa Hoäi. Töø "Hoäi Laøng", thanh nieân nam nöõ Taây Sôn haûi ngoaïi coù theå hình dung moät caùch saâu saéc veà caùc laõnh vöïc Ñòa Lyù, Daân Cö, Kinh Teá, Lòch Söû, Di Tích vaø Thaéng Caûnh, maø ñoâi khi suoát hai muôi naêm nay ít ñöôïc nhaéc tôùi, chaúng haïn nhö caâu ca dao noåi tieáng noùi veà con gaùi Bình Ñònh, moãi khi ñoïc leân ai cuõng hình dung ra:

"Ai veà Bình Ñònh maø coi "Con gaùi Bình Ñònh muùa roi ñi quyeàn"...

OÂng Phaïm Ñình Toøng, Hoäi Tröôûng Hoäi TSBÑ, baày toû loøng mong moûi seõ laøm nhieàu vieäc hôn nöõa trong nhöõng coâng taùc saép tôùi nhö: thaønh laäp Ñoaøn Thanh Nieân Taây Sôn, thaønh laäp Ban Töông Teá Chung Söï, vaø trong nhöõng ngaøy saép tôùi taäp trung vaøo caùc vaán ñeà baûo toàn vaên hoùa coå truyeàn, cuõng nhö tìm caùch phaùt huy "Phong Traøo Taây Sôn" ngaøy caøng mang tính chaát quy moâ roõ neùt.

Vôùi nhöõng ñòa danh vaø di tích noåi tieáng nhö Luõy Thaày, Thaùp Chaøm, Ñeàn Taây Sôn, nieàm ao öôùc cuûa nhöõng hoäi vieân Hoäi Taây Sôn Bình Ñònh laø laøm theá naøo cho nhöõng di tích lòch söû ñoù, ñöôïc quaûng baù saâu roäng ôû haûi ngoaïi.(LKT)