Ngaønh Tin Hoïc laø moät ngaønh môùi vaø Tin Hoïc laø moät thuaät ngöõ môùi, dòch töø chöõ informatics (Trung Hoa dòch laø Tín Töùc Hoïc hay Tö Lieäu Hoïc) vaø thöôøng ñöôïc hieåu moät caùch roäng raõi bao haøm caû Khoa Hoïc Maùy Ñieän Toaùn (computer science). Ngaønh naøy ñaõ phaùt trieån nhanh choùng vì lôïi ích voâ cuøng lôùn lao cuûa noù khoâng chæ giôùi haïn trong ngaønh, maø lan roäng ra taát caû moïi ngaønh, neân ñöôïc coi laø cuoäc caùch maïng khoa hoïc quan troïng nhaát cuûa nhaân loaïi. Chæ trong voøng 20 naêm trôû laïi ñaây, ñaõ coù haøng traêm trieäu ngöôøi duøng maùy ñieän toaùn caù nhaân. Vôùi nhieàu ngöôøi, thieáu noù thì khoâng thì khoâng theå laøm vieäc ñöôïc nöõa.
Ñaëc tröng cuûa maùy ñieän toaùn caù nhaân so vôùi caùc ngaønh khoa hoïc öùng duïng khaùc, soá ngöôøi duøng (user) ñoâng ñaûo gaáp boäi soá chuyeân gia (specialist), caùn söï (technician) hay thôï laép raùp (assembler). Maùy ñieän toaùn ñoái vôùi ngöôøi Vieät cuõng khoâng coøn xa laï , nhöng vaán ñeà laø böôùc vaøo nghaønh naøy seõ gaëp soá löôïng thuaät ngöõ môùi raát lôùn, coù theå leân tôùi treân 100.000 thuaät ngöõ khieán deã gaây ra bôõ ngôõ,vaø ñaëc bieät coù nhieàu thuaät vieát taét tra cöùu raát khoù khaên. Thoâng duïng thì cuõng khoaûng 5.000 thuaät ngöõ. Ñoái vôùi giôùi chuyeân moân thì sau nhieàu naêm theo hoïc coù theå hieåu ñöôïc caùc thuaät ngöõ môùi, nhöng vôùi ñaïi ña soá ngöôøi duøng, nhaát laø nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi thuoäc caùc ngaønh khaùc, thì khoâng coù ñuû tù vaø nhaát laø deã phoå bieán ... Noùi theo Tin Hoïc laø giao dieän (interface) chung ñeå giao dòch vôùi nhau. Neáu deå y nguyeân tieáng Anh thì ngöôøi Vieät ôû trong nöôùc vaø ngoaøi khu vöïc noùi tieáng Anh seõ gaëp raát nhieàu khoù khaên. Ngaønh Y Khoa vaø Ngaân Haøng...ôû Vieät Nam töø laâu ñaõ duøng tieáng Vieät. Vaû laïi neáu duøng ngoaïi ngöõ, bieát choïn ngoaïi ngöõ naøo? Lòch söû cho thaáy ngoaïi ngöõ naøo ôû Vieät nam cuõng chæ coù giaù trò nhaát thôøi.
Coù theå ngöôøi soáng ôû haûi ngoaïi ít thaáy nhu caàu ñoái dòch, nhöng trong nöôùc ngaønh Tin Hoïc ñaõ coù khoaûng 6-7 cuoán töï ñieån nhoû chuyeân veà ñoái dòch, 4 taïp chí vaø caû traêm saùch vieát baèng tieáng Vieät. Taïi Vieät Nam hieän coù khoaûng 200 töïa saùch ñoái dòch thuoäc ñuû moïi ngaønh chöùng toû vieäc ñoái dòch raát caàn thieát. Neáu khoâng theo doõi caùc thuaät ngöõ ñoái dòch, ngöôøi ôû haûi ngoaïi seõ luùng tuùng khi vieát baøi baèng tieáng Vieät hoaëc khi ñoïc saùch baùo ôû trong nöôùc.
Nhaät Baûn vaø gaàn ñaây Trung Hoa ñaõ tieán boä, moät phaàn quan troïng cuõng nhôø hoï ñaõ bieân soaïn ñoái dòch haàu heát caùc saùch khoa hoïc kyõ thuaät cuûa AÂu Myõ, neân coù theå phoå bieán roäng raõi ñeán giôùi bình daân.Trong giai ñoaïn ñaàu (khoaûng 80 möôi naêm veà tröôùc), Trung Quoác ñaõ thu hoùa loái dòch cuûa Nhaät Baûn,v aø Vieät nam ñaõ thu hoùa loái dòch cuûa Trung Quoác, Nhaät Baûn vì duøng chung chöõ Haùn. Coù ngöôøi Vieät chuû tröông duøng loái phieân aâm, loái naøy töôûng laø deã daøng nhöng thöïc ra coù nhieàu trôû ngaïi:
- Khoâng giuùp hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa thuaät ngöõ.
- Khoâng phaân bieät ñöôïc nhöõng thuaät ngöõ coù nhieàu yù nghóa.
- AÂm Vieät tuy phong phuù nhöng cuõng khoâng ñuû ñeå phieân aâm neân ñoâi khi chæ döôïc na naù thoâi vaø naûy ra nhu caàu thoáng nhaát caùch phieân aâm nöõa.
Nhö chöõ module, neáu phieân aâm laø moâñun seõ khoâng phaân bieät ñöôïc caùc nghóa: toå kieän (caùc linh kieän caáu thaønh maùy); moâ khoái (cöông kieän vôùi tính caùch khoái taäp trung caùc ñôn vò cô naêng); taàng; toå; meänh leänh; moâ kieän, boä phaän chöông trình; tyû soá, tyû suaát; ñôn vò ño...
ÔÛ mieàn Baéc Vieät Nam thaäp nieân 1960-1980 ñaõ coù chuû tröông ñaåy maïnh vieäc phieân aâm nhöng roài ñi ñeán beá taéc neân gaàn nhö phaûi boû, ngöôøi Nhaät vì voäi vaøng thu nhaäp caùc thuaät ngöõ Tin Hoïc neân chæ dòch khoaûng 50%, coøn 50% phieân aâm maø laïi khoâng vieát töø goác beân caïnh ñaõ gaây raát nhieàu trôû ngaïi cho ngöôøi duøng. Ngöôøi Hoa chæ phieân aâm teân ngöôøi,ñôn vò hay moät vaøi chöõ ñaëc thuø neân tham khaûo saùch Hoa raát toát.Do ñoù chæ nhöõng tröôøng hôïp chaúng ñaëng ñöøng haõy duøng loái phieân aâm.
Khi bieân soaïn, chuùng toâi döïa theo caùc nguyeân taéc cuûa giaùo sö Hoaøng Xuaân Haõn ñöa ra khi soaïn cuoán saùch noåi tieáng laø Danh Töø Khoa Hoïc (ñöôïc duøng laøm neàn taûng thuaät ngöõ cho ñeán heát baäc trung hoïc vaø treân ñoù nöõa). Vaãn bieát ñoái dòch thuaät ngöõ keùp "caàn ñeå yù ñeán yù nghóa thöïc söï hôn laø nghóa ñen", tuy vaäy ngoân ngöõ phaùt trieån theo quy luaät khaù thuaän lyù nhöng cuõng coù nhieàu ngoaïi leä, vaø laém khi phi lyù do ñoù treân thöïc teá khoâng theå theo moät nguyeân taéc nhaát ñònh. Coâng vieäc ñoái dòch khaù gian nan vì caùc ñieåm nhö:
1. Neân duøng aâm Noâm hay Haùn-Vieät.
Dòch ngöõ caàn bình daân, giaûn dò, deã hieåu, nhöng ngoân ngöõ bình daân ñoâi khi daøi doøng hoaëc khoâng ñuû dieån ñaït caùc söï kieän khoa hoïc phöùc taïp.
Dòch ngöõ caàn suùc tích, chuyeân moân, heä thoáng nhöng ñoâi khi toái nghóa khoù hieåu.
Do ñoù dòch ngöõ phaûi phoái hôïp hai yeâu caàu treân, phaûi uyeån chuyeån tuøy luùc, töùc tuøy töøng töø caáu thaønh cuûa töø keùp...
a.Duøng song song caû hai:
capacitor: boä ñieän dung, caùi tuï ñieän
phase: vò töôùng, pha (phieân aâm)
b.Duøng rieâng reõ:
dash: gaïch ngang
electron: ñieän töû
c.Duøng troän laãn:
circle: hình troøn, voøng troøn (khoâng noùi vieân hình nhö Trung Quoác
hay Nhaät Baûn)
equilateral triagle: hình tam giaùc ñeàu (khoâng noùi chính tam giaùc
hình)
multifunction board: baûng ña cô naêng,baûng ña nhieäm vuï
multi-user system: heä thoáng nhieàu ngöôøi duøng
rectangle: hình chöõ nhaät (khoâng noùi chính phöông hình nhö Trung
Quoác hay Nhaät Baûn)
2. Moät soá thuaät ngöõ ñaõ quaù quen khoù söûa ñöôïc,duø yù nghóa chöa ñöôïc chænh hoaëc chöa coù tính caùch thoáng nhaát nhö:
a.Cuøng moät söï kieän nhöng duøng chöõ khaùc hoaëc ñaûo loän:
radio station: ñaøi phaùt thanh (ít duøng ñaøi truyeàn thanh)
television station: ñaøi truyeàn hình (ít duøng ñaøi phaùt hình vaø maëc
duø ñi vôùi hình coù caû aâm thanh) hay:
electrodynamic: ñieän ñoäng
electrostatic: tónh ñieän --> ñieän tónh (cho thoáng nhaát) hay:
free field: tröôøng töï do
radiation field: tröôøng böùc xaï
electric field: ñieän tröôøng --> tröôøng ñieän (cho thoáng nhaát)
magnetic field: töø tröôøng --> tröôøng töø (cho thoáng nhaát) hay:
low level: caáp thaáp (chöù khoâng noùi thaáp caáp)
high level: caáp cao (duø coù theå duøng cao caáp, nhöng ñeå cho thoáng nhaát
neân duøng caáp cao) hay:
metal: kim loaïi (thöôøng duøng), kim thuoäc (ít duøng)(coù theå duøng caû
hai caùch, nhöng Trung Hoa vaø Nhaät Baûn ñeàu duøng kim thuoäc do ñoù
neân choïn kim thuoäc laøm öu tieân cho coù söï coäng thoâng cuûa ba ngoân
ngöõ)
emperature: nhieät ñoä (thöôøng duøng), oân ñoä (ít duøng) (Trung Hoa vaø
Nhaät Baûn ñeàu duøng oân ñoä, ñieàu naøy hôïp lyù hôn vì coù theå dieån
taû (heat) noùng hoaëc (cold) laïnh; neáu noùi nhieät ñoä töùc laø ñaõ laø
ñoä noùng roài,thí duï noùi nhieät ñoä-30'c thì hôi maâu thuaãn) hay:
Lieäu coù phaân bieät ñöôïc chöõ loaïi, kieåu vaø daïng khoâng? Ba töø naøy coù theå duøng laãn nhau, nhöng phaân tích cho kyõ thì coù theå duøng chöõ loaïi ñeå chæ ñaëc tính hay caáu truùc beân trong, chöõ kieåu duøng ñeå chæ ñaëc tính hay caáu truùc beân ngoaøi vaø chöõ daïng duøng ñeå chæ phöông thöùc vaän haønh, thí duï:
desk-top computer: maùy ñieän toaùn (kieåu) ñeå baøn
digital computer: maùy ñieän toaùn daïng soá töï
Neumann type computer: maùy ñieän toaùn loaïi Neumann
b.Trong caùc töø ngöõ keùp môùi thöôøng chæ noùi tôùi yeáu toá thöù hai:
audio tape: baêng ghi aâm (khoâng duøng baêng ghi thanh)
video tape: baêng ghi hình (chöù khoâng noùi baêng ghi hình-aâm,maëc duø
baêng ghi caû aâm)
tape recorder: maùy ghi baêng (chöù khoâng noùi maùy ghi-phaùt baêng,maëc duø
kieâm caû phaùt)
c.Chöõ ñoàng nghóa nhöng thay ñoåi caùch dòch tuøy chöõ ñi keøm:
edit: bieân soaïn ,bieân taäp
editor: soaïn giaû;bieân taäp vieân
d.Chöõ coù nhieàu nghóa neáu phieân aâm seõ khoâng phaân bieät ñöôïc:
camera:maùy chuïp hình, maùy aûnh; maùy quay phim; maùy thu hình, maùy quay
truyeàn hình.
camereman: nhieáp aûnh gia, chuyeân vieân quay phim, chuyeân vieân thu
hình
3. Söï khaùc bieät tieåu tieát neân hay bò duøng laãn loän, cuõng laø moät khoù khaên khi ñoái dòch trong moät heä thoáng thoáng nhaát, neân chuùng toâi ñeà nghò nhö sau:
memory: boä nhôù; nhôù, kyù öùc (d); nhôù (ñ)
storage: boä tröõ; tröõ(ñ)
(Hai thuaät ngöõ naøy, tröôøng hôïp chæ moät boä phaän thì memory vaø
storege doàng nghóa, nhöng phaân bieät roõ nhôù vaø tröõ ñeå khi dòch
ngöôïc töø Vieät sang Anh seõ choïn tieáng töông öùng thích hôïp) hay:
display: boä hieån thò [TV/maùy ñieän toaùn] (d); hieån thò[TV/maùy ñieän
toaùn] (ñ), bieåu thò, trình baøy...(danh töø duøng chöõ maøn hình,neáu
laø ñoäng töø neân duøng chöõ hieån thò laø hieän cho thaáy nhö treân maøn
hình töùc laø coù tính caùch bieán hoùa linh ñoäng,chöõ bieåu thò cuõng
laø bieåu hieän cho thaáy...nhöng khoâng bieán hoùa linh ñoäng).
monitor: boä giaùm thò, boä kieåm tra...
Screen: maøn; maøn hình [maøn hình TV/maùy ñieän toaùn]; maøn aûnh
[phim]...(thöôøng ñöôïc duøng laãn loän maøn hình hay maøn aûnh ñeàu
ñöôïc, tuy nhieân, neân duøng maøn hình cho TV laø maùy voâ tuyeán truyeàn
hình, maùy ñieän toaùn coøn maøn aûnh laø maøn traéng...ñeå chieáu phim). hay:
bug: sai soùt, hö hoûng; loãi
error: sai soá;sai laàm; thieáu soùt
failure: hö hoûng, söï coá; thaát baïi
fault: laàm (loãi)
trouble: truïc traëc hay:
thart: bieåu ñoà
diagram: sô ñoà
flowchart: löu ñoà; bieåu ñoà trình töï vaän haønh
graph: ñoà thò
graphic: ñoà hoïa,ñoà hình
layout: phoái trí ñoà; moâ hình, phöông aùn; trình baøy (d/ñ)...
plot: ñoà thò, bieåu ñoà, hình veõ, baûn ñoà
schema: löôïc ñoà, giaûn ñoà hay:
device: thieát bò; duïng cuï; boä maùy
element: phaàn töû, boä phaän, boä kieän; nguyeân toá; yeáu toá..
instrument: duïng cuï; maùy ño, ñoà ño
section: khaâu..; boä phaän; boä moân...
tool: duïng cuï, ñoà ngheà...
unit: boä phaän, boä maùy; toå kieän; ñôn vò; moät caùi
4. Soá thuaät ngöõ môùi khaù nhieàu vaø ñoâi khi vay möôïn caùc töø saün coù khieán dòch khaùc ñi thì khoù, maø ñeå nguyeân thì coù veû ngaây ngoâ nhö:
bayonet fitting: thích hôïp kieåu löôõi leâ
child: con (nhö child segment)
father: cha (nhö father file)
mother: meï (nhö motherboard)
menu: ñôn choïn (löïa), meänh ñôn, (trong nöôùc dòch laø thöïc ñôn)
mouse: con chuoät (coù ngöôøi coá tìm caùch dòch khaùc)
pie: baùnh taùo nöôùng troøn (nhö pie chart: bieåu ñoà baùnh troøn)
slave: noâ leä (nhö master-slave interface: giao dieän chuû-tôù)
spagetti: sôïi mì (nhö spagetti code: maõ sôïi mì/spagetti, maõ sôïi)
tree: caây (nhö tree diagram,tree structure)
virus: sieâu vi khuaån [maùy ñieän toaùn]
window: cöûa soå (maøn hình) [maùy ñieän toaùn]
5. Duø muoán duø khoâng,khi soaïn phaûi döïa treân caùc dòch ngöõ ñaõ ñöôïc duøng ñeå coù söï lieân tuïc vaø quen thuoäc, nhöng soá töø ñöôïc dòch coøn ít vaø ñoâi khi chöa ñöôïc chænh. Tröôøng hôïp naøy chuùng toâi ñeà nghò töø ñoái dòch môùi nhöng thöôøng vaãn ghi loái dòch cuõ ñeå moïi ngöôøi coù theå laøm quen deã daøng:
data döõ/soá lieäu --> döõ kieän (lieäu laø nguyeân lieäu chöa thaønh phaåm)
e(electronic) mail :ñieän thö --> thö ñieän töû
freeware: phaàn meàm töï do --> mieãn phí kieän,nhu kieän mieãn phí
hardware: cöông lieäu,phaàn cöùng --> cöông kieän
menu: thöïc ñôn --> ñôn choïn(löïa), meänh ñôn
network: maïng,löôùi --> maïng (2 chöõ gioáng nhau vaø thöôøng duøng gheùp
laø maïng löôùi,d uøng chöõ ñaàu deã nhôù hôn)
Shareware: phaàn meàm coå ñoäng --> phaân kieän ,nhu kieän duøng chung
Software : nhu lieäu,phaàn meàm --> nhu kieän
Transitor: ñeøn/oáng baùn daãn ba cöïc --> ñeøn tinh theå (vì khoa hoïc ñang
tieán ñeán duøng chaát sieâu daãn,vaø coù khi laø ñeøn 2, 4 cöïc..),tranzito,
maïch baùn daãn (thöïc ra, nay vôùi kyõ thuaät taân tieán thöôøng duøng ôû
daïng maïch)
Chuùng toâi ñaõ tìm caùch dòch caùc töø môùi nhö:
beeper: maùy bíp, ñieän lieân (dòch thoaùt vôùi yù maùy lieân laïc
cho bieát coù ñieän thoaïi vaø ñeå coù tính lieân heä vôùi telephone
ñieän thoaïi, fax ñieän thö)
desk: baøn, maët maøn aûnh (maùy ñieän toaùn Apple)
facsimile (fax): ñieän thö
funware: chöông trình troø chôi,hyù kieän
middleware: trung kieän
utility: chöông trình tieän ích, phuï kieän
video letter: thö hình (video tape: baêng hình)
6. Tham khaûo caùc saùch Anh ,Phaùp Nhaät ñeå hieåu roõ nghóa vaø ñaëc bieät caùc saùch Hoa, Nhaät ñeå xem caùch dòch cuûa hoï (vì chuùng ta tröôùc voán ñoàng vaên töùc cuøng duøng chöõ Haùn), döïa vaøo ñaáy ñeå ruùt ra caùc aâm Haùn-Vieät roài Vieät Nam hoùa ñi. Xin ñan cöû moät soá thuaät ngöõ khoù dòch hoaëc thöôøng phaûi duøng phieân aâm:
annex (phuï kieän) --> vaät gheùp theâm vaøo
appendix (phuï kieän) --> vaên kieän gheùp theâm vaøo --> phuï luïc
asbestos (thaïch mieân) --> boâng ñaù (sôïi eùp cöùng nhö ñaù, duøng laøm roang
maùy)
aurora (cöïc quang) --> cöïc quang, aùnh saùng vuøng cöïc
barretter (nhieät tuyeán kieåm löu keá), (oån löu ñaêng) --> ñeøn oån löu/
doøng
block (khoái),(boä kieän) --> boä phaän;(khí kieän) --> boä maùy; (trình töï
khoái) --> khoái chöông trình
bolometer (phuùc/böùc xaï keá) --> phuùc/böùc xaï nhieät keá (nhieät keá soùng
ñieän töø)
cryotron (ñeä oân quaûn) --> ñeøn ñeâ oân,ñeøn nhieät ñoä thaáp
database (soá cöù khoá) --> kho döõ kieän
decatron (thaäp tieán cheá keá soá quaûn) --> ñeøn ñeám thaäp phaân
dynistor (phuï trôû tinh theå quaûn) --> ñeøn tinh theå trôû aâm
emitron (quang ñieän nhieáp töôïng quaûn) --> oáng thu hình quang ñieän
epitaxy (ngoaïi duyeân) --> keùo (lôùp) maët ngoaøi firmware (coá kieän)
gyrator (hoài chuyeån khí) --> boä hoài chuyeån
hardware (nghaïnh kieän) --> cöông kieän
integrated circuit (IC) (taäp thaønh ñieän loä) [TQ] vaø (taäp tích hoài
loä)[NB] --> maïch (ñieän) taäp thaønh, maïch tích hôïp
ion (ly töû)
key (kieän) -->phím (d) (maùy ñaùnh chöõ, maùy ñieän toaùn hay ñaøn döông
caàm. Luùc ñaàu chuùng toâi ñònh tröïc dòch laø khoùa nhöng sau khi
tham khaûo kyõ caùc töï ñieån cuûa Nguyeãn Vaên Khoân, Nguyeãn Vaên Taïo,
Vieän Ngoân Ngöõ Hoïc...vaø yù kieán baïn ñoïc, thaáy chöõ phím thích duïng
hôn caû ); chìa khoùa (d); ñaùnh maùy (ñ). Töø ñoù: keyboard baøn phím,
töông töï thì coù lock oå khoùa (d); khoùa (ñ) vaø button nuùt ,bar
thanh.
klystron (toác ñieàu quaûn) --> ñeøn toác dieàu
laser (kích quang);(kích quang khí)--> boä/maùy kích quang (dieãn taû
goïn vaø ñuùng chöõ light amplification by simulated emission of
radiation, neáu phieân aâm seõ khoâng phaân bieät ñöôïc hai nghóa)
liquid crystal (dòch tinh) --> tinh theå loûng
logatom (thí nghieäm töï bieåu) --> baûng thöû chöõ
logatom articulation (aâm tieát thanh tích ñoä) --> ñoä roõ aâm tieát
magnetron(töø khoáng quaûn) --> ñeøn töø khoáng
maser (vi ba kíck xaï) --> kích xaï vi ba; (vi ba kích xaï khí) --> boä
kích xaï vi ba; (löôïng töû phoùng ñaïi khí) --> boä phoùng ñaïi löôïng
töû
mojibake (vaên töï hoùa) --> bieán (hoùa vaên) töï (Khi ñoåi font daïng chöõ
giöõa hai ngoân ngöõ nhö Anh-Vieät hay Vieät-Nhaät...chöõ hieän ra seõ
khoâng ñoïc ñöôïc, ñoù laø hieän töôïng mojibake = illegible)
moment (cuû löïc),(cuû) --> löïc vuoâng goùc, moâmen
phonon (thanh töû)
photovaristor (quang maãn ñieän trôû) --> ñieän trôû caûm quang
plasma (ñaúng ly töû)
relay (keá ñieän khí) --> boä tieáp vaän (d); (trung keá) --> tieáp vaän
(phaùt thanh/truyeàn hình)
selsyn (töï ñoäng ñoàng boä cô) --> maùy ñoàng boä töï ñoäng; (töï chænh giaùc
cô) --> maùy chænh goùc töï ñoäng
semantic (ngöõ nghóa)
software (nhuyeãn kieän) --> nhu kieän
spares, spare parts (linh kieän) --> linh kieän, phuï tuøng
systonic (taâm suùc ñích) --> thuoäc thu (vaøo) taâm, thu vaøo taâm
thermistor (nhieät ñieän trôû) --> ñieän trôû nhieät
thyratron (sung khí tam cöïc quaûn) --> ñeøn ba cöïc naïp hôi
turbine (oa luaân cô) --> ñoäng cô quay
vector (thæ löôïng) --> löôïng teân,vectô
7. Caùch ñoái dòch trong vaø ngoaøi nöôùc hay giöõa mieàn Nam vôùi mieàn Baéc coù ñoâi chuùt khaùc bieät. Khi tham khaûo caùc taøi lieäu chuùng toâi gaëp söï khaùc bieät naøy vì yeáu toá ñòa lyù, vaø voâ tình mang caû yeáu toá chính trò nöõa khieán chuùng toâi phaûi ñaén ño khoâng ít. Tuy nhieân, vì muïc ñích chuaån hoùa thuaät ngöõ phoå quaùt cho moïi ngöôøi neân chuùng toâi coá gaéng vöôït qua yeáu toá ñòa phöông vaø chính trò. Chuùng toâi choïn ñoái dòch döïa treân tính hôïp lyù vaø phoå bieán. Khi chöa theå döùt khoaùt, chuùng toâi lieät keâ taát caû theo thöù töï öu tieân maø chuùng toâi cho laø neân duøng.
channel keânh [Baéc --> TN], baêng taàn [Nam --> HN]
firmware coá kieän, phaàn deûo/suïn [TN]
hardware cöông kieän, cöông lieäu [NN], phaàn cöùng [TN]
software nhu kieän, nhu lieäu [NN], phaàn meàm [TN]
Ngoaøi ra coøn coù:
funware hyù kieän, nhu kieän giaûi trí
bridgeware chuyeån kieän
groupware nhoùm kieän
middleware trung kieän
shareware phaân kieän, nhu kieän duøng chung
stackware taäp kieän
vaporware chöng khí kieän
******************************
Nguyeân taéc caên baûn nhö treân, nhöng thöïc teá baét tay vaøo seõ gaëp raát nhieàu chi tieát khoù giaûi quyeát. Nhöõng thuaät ngöõ nhö: access, chip, cursor, font, information, intergrated circuit (IC), key, maser, mode, module, relay, token, transitor, vector, video, wafer... tuy giaûn dò nhöng vaãn laøm chuùng toâi phaûi traên trôû qua laïi haaøng chuïc laàn, vì luoân bò laán caán giöõa nhöõng töø keùp môùi vaø nhöõng töø keùp ñaõ quen duøng hoaëc xuaát hieän ñoäc laäp khoâng bieát phaûi dòch theo nghóa naøo.
Trong phaïm vi ghi nhaän cuûa chuùng toâi,tôùi nay ñaõ coù treân möôøi loái dòch chöõ software, naêm loái dòch chöõ database..., khieán moät soá ngöôøi cho laø khoâng neân dòch nöõa. Böôùc ñaàu taát nhieân khoâng traùnh ñöôïc nhöõng noã löïc töï phaùt, caùch toát nhaát ñeå traùnh raéc roái laø moãi khi vieát tieáng Vieät neân môû ngoaëc vieát goác tieáng Anh..., chöù khoâng phaûi laø traùnh neù khoâng dòch.Caùc dòch ngöõ môùi deã gaây bôõ ngôõ nhöng vôùi thôøi gian caùc dòch ngöõ khoâng thích hôïp seõ bò loaïi daàn, chuùng ta seõ coù ñöôïc nhöõng thuaät ngöõ Vieät thích hôïp.Nhöõng thuaät ngöõ coù nhieàu loái dòch thöïc ra chæ laø moät soá raát nhoû nhöng thoâng duïng, ai duøng ñeán cuõng phaûi töï dòch. Neáu ñaõ coù saùch vôû ñaày ñuû thì vieäc dòch töï phaùt seõ bôùt ñi.
Ngay nhieàu nöôùc tieán boä khaùc cuõng gaëp phaûi caùc khoù khaên khi ñoái dòch. Chuùng ta ñi sau ruùt tæa ñöôïc kinh nghieäm cuûa hoï vaø cuõng ñôõ toán ñöôïc nhieàu coâng söùc.
Coù ñöôïc moät soá yeáu toá thuaän lôïi chuùng toâi maïo muoäi gaùnh vaùc coâng vieäc ñoái dòch naëng nhoïc naøy.Nhöng bieån hoïc meânh moâng,maø hieåu bieát cuûa chuùng toâi raát giôùi haïn. Khoa hoïc caøng luùc caøng ñi ñeán choã chi li, nhöõng boä Ñaïi Baùch Khoa Töø Ñieån cuõng khoâng laøm sao caäp nhaät cho ñaày ñuû ñöôïc. Ngay caû boä töø ñieån ñoái dòch vó ñaïi nhaát laø All-Inclusive English-Chinese Dictionary Of Scientific and Technical Terms cuûa Trung Quoác coù tôùi 1.400.000 thuaät ngöõ thuoäc 300 ngaønh maø vaãn thieáu.
Coâng vieäc bieân soaïn thuaät ngöõ naøy chuùng toâi ví nhö vieäc gieo haït maàm vaø môùi troå caây non. Caây seõ coøn lôùn nöõa,seõ thay hình ñoåi daïng vaø nhaát laø caàn söï chaêm soùc, caét xeùn cuûa moïi ngöôøi. Quí vò phuï huynh töøng coù kinh nghieäm ñaët teân cho con ñeàu thaáy raèng, tuy laø tuøy choïn maø cuõng khaù gay go vaø hay laàm teân ñöùa naøy ra ñöùa kia... chaéc haún phaàn naøo thoâng caûm vôùi nhöõng khoù khaên cuûa chuùng toâi khi phaûi tuyeån choïn,saép xeáp cho coù heä thoáng vaø thoáng nhaát moät soá löôïng lôùn thuaät ngöõ coøn quaù môùi meû.
Cho ñeán khi chuùng ta coù vieän haøn laâm hay tieáng noùi chính thöùc cuûa giôùi thaåm quyeàn thì moïi söï môùi taïm an baøy. Ñöôïc bieát trong vaø ngoaøi nöôùc ñang coù noã löïc chuaån hoùa thuaät ngöõ, vieäc laøm cuûa chuùng toâi cuõng chæ laø goùp moät phaàn nhoû cho lôïi ích chung. Duø coá gaéng raát nhieàu ñeå thu thaäp vaø ñoái dòch khoaûng 34.000 thuaät ngöõ, coäng theâm phuï luïc khoaûng 6.000 chöõ vieát taét trong 6 naêm qua, nhöng chuùng toâi töï bieát laø khoâng theå traùnh khoûi nhieàu thieáu soùt.
Vôùi soá löôïng thuaät ngöõ toång hôïp bao goàm roäng raõi caùc laõnh vöïc thuoäc cöông kieän (hardware) vaø nhu kieän (software) nhö DOS, Windows, Lotus, Ventura, PageMaker, WordPerfect, Editor, Jolywrite, DTP, Database, PhotoShop...cuûa IBM vaø Apple, roài Lieân Maïng (Internet), Maïng Nheän Toaøn Caàu (World Wide Web = WWW, e-mail... chuùng toâi tin töôûng laø ngöôøi duøng coù theå an taâm ñoïc, vieát vaø dòch haàu heát caùc saùch baùo Tin Hoïc.
Song song vôùi cuoán Töø Ñieån Tin Hoïc Toång Hôïp Anh-Vieät, naêm 1995 phaùt haønh cuoán ngöôïc chieàu Vieät-Anh, leân tôùi hôn 40.000 thuaät ngöõ thaønh moät boä ñaày ñuû caû hai chieàu. Ñaây laø cuoán Töø Ñieån Tin Hoïc Toång Hôïp ñaàu tieân coù chieàu Vieät-Anh, vôùi cuoán naøy,khi ngöôøi duøng gaëp moät thuaät ngöõ vieát baèng tieáng Vieät hay muoán vieát baøi baèng tieáng Vieät moät caùch chính xaùc...coù theå tìm ngay ra töø goác tieáng Anh deã daøng.
Vôùi Töø Ñieån Tin Hoïc Toång Hôïp Daïng Ñieän Töû (Electronic General Informatics Dictionary) baèng ñóa meàm loaïi 3,5 phaân Anh (floppy disk) treân maùy IBM hay töông thích (compartible) laø ñóa thuaät ngöõ ñaàu tieân thuoäc loaïi naøy ñeå quyù vò coù theå duøng ngay treân maùy ñieän toaùn raát tieän lôïi. Toång coäng 80.000 thuaät ngöõ,tra ñöôïc caû hai chieàu Anh-Vieät 34.000 thuaät ngöõ & Vieät-Anh 40.000 thuaät ngöõ coäng vôùi 6.000 thuaät ngöõ vieát taét. Ñaëc bieät ngöôøi duøng coù theå söûa chöõa vaø theâm bôùt tuøy yù. Duøng ñoäc laäp vôùi boä Töø Ñieån Thoâng Duïng (Universal Dictionary) Anh-Vieät & Vieät-Anh cuûa coâng ty Bold Technology. Caû hai boä ñóa coù theå hoûi mua taïi ñaïi dieän phaùt haønh ôû Hoa Kyø.
Tieáp theo hai boä saùch naøy, chuùng toâi ñoàng bieân soaïn vaø döï truø trong naêm 1996 seõ ra hai cuoán Taân Töø Ñieån Ñieän Toaùn vaø Taân Töø Ñieån Ñieän Töû, moãi cuoán khoaûng 5.000 thuaät ngöõ (Anh-Phaùp-Vieät-Ñöùc...) thoâng duïng, vôùi giaûi thích töôøng taän.
Nhieàu thuaät ngöõ ñoái dòch trong saùch naøy ñöôïc phoå bieán treân maïng Vieät-Nam (Vietnet, maïng thoâng tin Vieät Nam taïi Hoa Kyø) trong Lieân Maïng (Internet). Caùc coâng ty ñieän toaùn, caùc coâng ty cheá taïo boä chöõ vaø chöông trình xöû lyù tieáng Vieät, ñaøi BBC, VOA, NHK, Little Saøigon, Meï Vieät Nam, nhieàu baùo chí Vieät ngöõ... giôùi thieäu hoaëc söû duïng. Nay cuoán töø ñieån ñaày ñuû naøy ñöôïc hoaøn thaønh, chaéc chaén seõ coøn thích duïng hôn nöõa vôùi quaûng ñaïi quaàn chuùng ôû caû trong laãn ngoaøi nöôùc.
Nhaân ñaây, chuùng toâi xin chaân thaønh caûm taï nhöõng ngöôøi ñi tröôùc ñaõ daày coâng bieân soaïn, ñeå laïi nhöõng taøi lieäu quí giaù cho chuùng toâi tham khaûo. Chuùng toâi cuõng xin caûm taï quí thaân höõu ñaõ uûng hoä vieäc laøm cuûa chuùng toâi, vaø mong quí vò vui loøng thöù loãi vaø chæ giaùo cho nhöõng sô soùt, ñeà nghò theâm nhöõng töø môùi... ñeå nhöõng laàn taùi baûn sau saùch ñöôïc hieäu chính vaø boå sung hoaøn bò hôn.
Ñoâng Kinh, thaùng 10 naêm 1995
Soaïn giaû
Ñoã Thoâng Minh
**********************************
****** BAØI ÑOÏC THEÂM *******
**********************************
CAÙC THUAÄT NGÖÕ NEÂN PHAÂN BIEÄT HAY DUØNG NHAÀM
1. "computer" ñeà nghò dòch laø "maùy ñieän toaùn, maùy tính". Thoâng thöôøng dòch laø "maùy ñieän toaùn" (trong cuoán töø ñieån naøy coù ñeán khoaûng 700 thuaät ngöõ ñi vôùi compu-) ñeå phaân bieät vôùi "calculator" dòch laø maùy tính (chæ laø caùc loaïi maùy thuaàn ñeå tính toaùn) nhö "pocket calculator" dòch laø "maùy tính boû tuùi". Nhöng ñoâi khi nhö gaëp "electronic computer" thì dòch laø "maùy tính ñieän töû", "computing machine" laø "maùy tính", "mechanical computer" laø "maùy tính cô khí".
2. "data", chuùng ta thöôøng dòch laø "döõ kieän" hay "döõ lieäu". ÔÛ trong nöôùc hieän nay ña soá duøng "döõ lieäu". Trung Hoa dòch laø "döõ kieän" hay "soá cöù", chöù khoâng dòch laø "döõ lieäu" vì leõ ñoù chuùng toâi ñeà nghò öu tieân choïn chöõ "döõ kieän". "Döõ kieän" laø "söï kieän ñöôïc cho (bieát), neáu duøng "döõ lieäu" thì söï giaûi thích seõ loøng voøng khoâng saùt nghóa.
3. "database (data base)", chöõ "base" ôû ñaây Trung Hoa dòch laø "khoá" (nhö "ngaân khoá" töùc "kho baïc", "thöông khoá" töùc "kho haøng", "vaên khoá" töùc "kho saùch"), chuùng ta dòch laø "kho" nhö chuùng ta ñaõ töøng dòch "Long Bình base" laø "kho Long Bình". Dòch laø "cô sôû","neàn taûng","cöù" hay "ñeá" laø hieåu chöõ "base" theo nghóa "foundation", khoâng ñuùng trong tröôøng hôïp naøy. "knowledge base" do ñoù seõ dòch laø "kho kieán thöùc".
4. "font" dòch laø "daïng chöõ", coøn "style" laø "kieåu chöõ", "typeface" laø "maët chöõ".
5. "menu" ,Trung Hoa dòch laø "tuyeån traïch ñôn", chuùng ta coù theå dòch theo tieáng Vieät laø "ñôn choïn (löïa)". Dòch laø "meänh ñôn" thì cuõng taïm ñöôïc nhöng dòch laø "thöïc ñôn" thì khoâng ñuùng vôùi laõnh vöïc ñieän toaùn.
6. "software", chuùng toâi choïn dòch laø "nhu kieän",chuùng toâi thaáy chöõ "kieän" bao quaùt hôn. Nhö "söï kieän" laø laõnh vöïc tinh thaàn hay "kieän" laø moâi theå chöùa vaên thö "vaên kieän". "kieän" cuõng duøng ñeå chæ vaät chaát, ñoà vaät thuaàn tuùy nhö "böu kieän", "kieän haøng". Neáu duøng chöõ "lieäu", thì "lieäu" thöôøng duøng ñeå chæ vaät chöa thaønh phaåm nhö "vaät lieäu", "nguyeân lieäu, tuy raèng cuõng coù duøng chöõ "taøi lieäu", nhöng chöõ naøy goác Trung Hoa hay Nhaät Baûn hieåu laø "vaät lieäu" neân cuõng laø vaät chöa thaønh phaåm, sau chuùng ta môùi duøng theo nghóa roäng chæ vaên thö, hoà sô... Neáu dòch laø "phaàn meàm" thì chöõ "phaàn" khoâng töông öùng vôùi chöõ "ware" vaø khi dòch "hardware" laø "phaàn cöùng" (thì chuùng toâi ñeà nghò dòch laø "cöông kieän") thì ñeán "firmware" bò keït, phaûi dòch laø "phaàn suïn" hay "phaàn deûo" (chuùng toâi ñeà nghò dòch laø "coá kieän"),nghóa caøng luùc caøng sai laïc,hoaëc gaëp "middleware" dòch laø "phaàn giöõa" (chuùng toâi ñeà nghò dòch laø "trung kieän") thì khoâng ñöôïc vaên veû laém, töông töï "groupware" laø "taäp kieän", "share ware" laø "phaân kieän" hay "nhu kieän duøng chung", "funware" laø "hyù kieän" hay "nhu kieän giaûi trí"...
7. "virtual", haàu heát saùch Vieät Nam dòch laø "aûo töôûng", ñuùng ra laø "giaû" hay "hö" (khoâng thöïc), do ñoù dòch laø "giaû töôûng". Giaû töôûng laø giaû ñònh coù nhöng thöïc teá khoâng haún laø nhö vaäy, toùm laïi laø coù theå coù nhöng khoâng thöïc. Chuùng ta thöôøng noùi khoa hoïc giaû töôûng hay giaû thieát, giaû ñònh cuõng laø trong yù aáy. Nhö baøn phím (keyboard) chuùng ta goïi cho hieän leân maøn hình (screen) laø "baøn phím giaû töôûng" (virtual keyboard). Vôùi baøn phím giaû töôûng naøy chuùng ta coù theå ñaùnh nhöõng kyù töï khoâng coù treân baøn phím thaät... Chöõ "phantom" môùi laø "aûo" nhö aûo aûnh, haõo huyeàn, töôûng töôïng, töùc khoâng coù nhöng töôûng nhö coù.
8. "antenna" vaø "earial" tuy cuøng moät nghóa dòch töø Anh sang Vieät laø "anten" hay "daây trôøi". (Tieáng Haùn laø "Thieân tuyeán") nhöng ñeå phaân bieät hai chöõ khi dòch ngöôïc töø Vieät sang Anh , chuùng toâi ñeà nghò dòch "antenna" laø "anten" vaø "earial" laø "daây trôøi".
9. "extension" vaø "expanded" nghóa gaàn nhau , chuùng toâi choïn dòch "extension" laø noái daøi vaø "expanded" laø "môû roäng" hay "giaõn".
10. "non linear", "non-linear", "nonlinear" hay "data base", "database"... ñeàu thaáy xuaát hieän, chuùng toâi choïn loái vieát noái "nonlinear" hay "database"... thöôøng xuaát hieän treân saùch baùo Hoa Kyø.
11. "FAX = facsimile = telefax" laø "ñieän thö (ñieän aûnh thö dieän) [TQ/ÑL]; in heät, truyeàn chaân [TQ/ÑL]; moâ taû [TQ/ÑL]; baûn in heät, baûn moâ taû [ÑL]; moân ñieän baùo truyeàn chaân. Coøn "fax" laø "ñieän thö (d) = telecopy; gôûi ñieän thö" (qua maùy ñieän thö baèng ñöôøng daây ñieän thoaïi). Maáy thuaät ngöõ naøy coù choã gioáng nhau, coù choã khaùc nhau raát deã nhaàm, xin xem theâm caùc chöõ lieân heä ôû beân trong.
PHAÂN BIEÄT THUAÄT NGÖÕ
Ñeå phaân bieät terminal, monitor, display, screen... xin ñoïc thöû moät ñoaïn sau ñaây:
Daøn maùy ñieän toaùn (computer) nguyeân thuûy voán ñoäc laäp, nhöng khi noái vôùi maïng (network) thì daøn maùy aáy laø moät ñaàu cuoái (terminal). Con ngöôøi cheá taïo ra maùy ñieän toaùn nhöng khoâng tröïc tieáp ñoïc ñöôïc ngoân ngöõ hay döõ kieän chöùa trong maùy ñieän toaùn, caàn phaûi coù boä giaùm thò (monitor).Boä phaän chính trong boä giaùm thò naøy laø boä hieån thò (display), laø thieát bò chuyeån töø ngoân ngöõ maùy (machine language) hay maõ maùy (machine code, computer code) ra soá töï (digit) hay hình aûnh (image) thay ñoåi, bieán hoaù... noùi chung laø linh hoaït maø chuùng ta nhìn ñöôïc.
Coù hai loaïi boä hieån thò chính. Thöù nhaát laø boä hieån thò baèng oáng tia aâm cöïc (cathod ray type display, CRT display), loaïi naøy aùp duïng nguyeân taéc cheá taïo ñeøn phoùng hình trong maùy voâ tuyeán truyeàn hình duøng cho loaïi maùy ñieän toaùn ñeå baøn (desktop computer). Ngaøy nay caùc boä giaùm thò loaïi naøy coù theå duøng ñeå xem chöông trình tryeàn hình thoâng thöôøng, bieân soaïn truyeàn hình (video editing), chaïy chöõ treân baêng hình (video tape) hay treân nhaïc khoâng lôøi (karaoke)... Sau ñuoâi boä hieån thò tia aâm cöïc laø suùng ñieän töû (electronic gun) phoùng chuøm ñieän töû (electronic beam) vaø maët tröôùc laø maøn hình (screen) nhaän caùc tia aâm cöïc phoùng tôùi roài chuyeån ra hình. "Maøn hình" trong maùy truyeàn hình hay boä giaùm thò thì suùng phoùng chuøm tia ñaët ôû phía sau, coøn "maøn aûnh" trong chieáu phim thì maùy chieáu aùnh saùng ñaët ôû phía tröôùc tôùi. Thöù hai laø boä hieån thò loaïi tinh theå loûng (liquid crystal display, LCD),khoâng duøng oáng tia aâm cöïc neân maøn aûnh deïp, thöôøng duøng cho loaïi maùy ñieän toaùn xaùch tay (portable computer). Boä hieån thò loaïi tinh theå loûng maøu (color liquid crystal display) cho maùy ñieän toaùn nay cuõng trôû neân thoâng duïng. Vaø maùy tryeàn hình toái taân thuoäc theá heä tôùi cuõng seõ duøng boä hieån thò loaïi tinh theå loûng naøy.
VIEÄC DUØNG ÑOÁI DÒCH
Xin ñoïc thöû ñoaïn vaên sau ñaây vôùi nhieàu thuaät ngöõ ñoái dòch xem coù ñöôïc xuoâi tai vaø chænh khoâng.
Vì ñaâu maø coù moät maùy ñieän toaùn (computer) to baèng caû toøa nhaø, nay khoâng nhöõng ruùt laïi chæ coøn nhoû baèng kích thöôùc cuûa moät quyeån saùch (nhö loaïi Notebook hay Thinkpad 755CD), chaïy vôùi toác ñoä 100 KHz,coù gaén saün caû boä quay ñóa, boä nhôù chæ ñoïc loaïi ñóa nhoû (CD-ROM drive) maø tính naêng coøn vöôït troäi hôn nhieàu...Vaán ñeà caên baûn laø kyõ thuaät thu nhoû kích thöôùc cuûa ñeøn tinh theå (transitor), ñeøn hai cöïc (diode)... nguyeân thuûy lôùn baèng ngoùn tay caùi nay chæ coøn nhoû ñoä 1/100 trieäu, phaûi duøng kính hieån vi ñieän töû (electron microscope) môùi nhìn thaáy ñöôïc.
Nôi dieãn ra haøng trieäu pheùp toaùn phöùc taïp trong phaàn trieäu giaây laø boä naõo cuûa maùy ñieän toaùn töùc boä xöû lyù trung öông (central processing unit, CPU) hay boä ñieän naõo trung öông (theo Trung Quoác).Cô sôû vaät chaát hay cöông kieän (hardware) cuûa boä xöû lyù trung öông laø phieán tinh theå (chip) laøm baèng chaát khueâ (silicon, Si) chæ lôùn baèng ñaàu ngoùn tay,treân coù haøng trieäu maïch ñieän taäp thaønh (intergrated circuit).Hieän caùc phieán tinh theå ñöôïc baét ñaàu cheá taïo baèng vaät lieäu môùi laø hôïp chaát acxeânit gali (gallium arsenide, GaAs) coù tính naêng cao hôn veà vaän toác,khaû naêng chöùa caùc boä phaän (component)...vaø nhaát laø giaù reû hôn.
Nhôø chaát khueâ deã khaéc, chòu nhieät neân ñöôïc duøng laøm vaät lieäu cho phieán tinh theå. Phöông phaùp caên baûn laø naáu caùc maûnh khueâ ñôn keát tinh ñoä thuaàn khieát cao (high-purity polycrystalline silicon) maàu ñen trong loø ñieàu khieån baèng maùy ñieän toaùn (computer-aided control). Chaát khueâ naáu chaûy ñöôïc keùo leân töø töø thaønh truï tinh theå (cylindrical boule), sau ñoù caét ngang thaønh caùc ñóa tinh theå (wafer) ñöôøng kính 10cm, daày 0,2-0,5mm vaø ñaùnh boùng. Duøng phöông phaùp quang khaéc (photolithography) chieáu nguoàn saùng qua hình maïch thieát keá (mask) laø hình thu nhoû cuûa sô ñoà maïch (circuit diagram) roäng baèng 2-3 laàn saân quaàn vôït.Nguoàn saùng laïi qua moät kính hoäi tuï tröôùc khi tôùi ñoát maët ñóa tinh theå. Thöû ñieän (electric test) ñóa tinh theå coù chöùa maïch khaéc roài caét nhoû ra thaønh nhieàu phieán tinh theå chöõ nhaät hay hình vuoâng.
Treân phieán tinh theå, caùc ñeøn tinh theå...thöïc ra chæ laø caùc maïch (circuit) ñaëc bieät, coù tính naêng cuûa caùc boä phaän (unit, element) coå ñieån. Do caùc maïch li ti lieàn nhau neân ñôõ toán ñieän, ñôõ noùng vaø nhaát laø coù theå truyeàn daãn baèng sieâu cao toác. Loaïi phieán tinh theå Pentium cuûa coâng ty Intel cuûa Hoa kyø saûn xuaát naêm 1993 chöùa khoaûng 3.000.000 ñeøn tinh theå, ñeøn hai cöïc vaø boä ñieän dung (capasitor)... Töông töï, ngöôøi ta cheá ra caùc phieán tinh theå nhôù (memory chip) coù dung löôïng (capacity) leân tôùi 32 trieäu bai (megabyte) töông ñöông 20.000 trang saùch, duøng cho boä nhôù (memory), boä tröõ (storage), boä nhôù truy caäy ngaãu nhieân (random access memory, RAM)...
Vieäc vaän haønh vaø ñieàu haønh (operation) maùy ñieän toaùn taát nhieân caàn ñeán caùc nhu kieän (software), vaø söï taøi ba cuûa ngöôøi duøng (user) neáu khoâng khoái cöông kieän (hardware) tinh vi keå treân cuõng baát ñoäng. Hieän nay möùc tieán cuûa kyõ thuaät cöông kieän ñi nhanh hôn nhu kieän, neân neáu ngöôøi Vieät chuùng ta thieáu kyõ ngheä nhöng coù ñuû chaát xaùm thì ñaàu tö vaøo lónh vöïc naøy töông ñoái thích hôïp hôn caû.
Moät laàn nöõa xin chaân thaønh caûm taï söï chieáu coá cuûa Quyù Vò ñeán saûn phaåm cuûa chuùng toâi vaø mong ñoùn nhaän yù kieán cuûa taát caû Quyù Vò.
Lieân laïc:
Ñoã Thoâng Minh
Vaên phoøng: Tokyo-To, Shinagawa-Ku, Oi 1-11-4, Ogawaya Bldg. 2F, JAPAN. Ñieän thoaïi & dieän thö (fax): 81-3-5742-2168 Ñieän töû thö (e-mail): ldn03226 niftyserve.or.jp
Nhaø ôû: Tokyo-To, Shinagawa-Ku, Yashio 5-12-69-115, JAPAN. Ñieän thoaïi & dieän thö (fax): 81-3-3799-1763
Caùc saùch ñieän toaùn:
1- Töø Ñieån Giaûi Nghóa Ñieän Toaùn, cuûa Leâ Thieäu Löông vaø Ñoã Thoâng Minh,
giaûi nghóa 1.200 thuaät ngöõ, ñoái chieáu Anh-Vieät-Phaùp-Ñöùc, 350 trang,
giaù 20 MK. 2- Töø Dieån Tin Hoïc Toång Hôïp, ñoái dòch 30.000 thuaät ngöõ Anh-Vieät vaø
6.000 thuaät ngöõ vieát taét, 640 trang, giaù 30 MK. 3- Töø Dieån Tin Hoïc Toång Hôïp, ñoái dòch 40.000 thuaät ngöõ Vieät-Anh 700
trang, giaù 30 MK. 4- Töø Ñieån Tin Hoïc Toång Hôïp Daïng Ñóa (phieân baûn 2), toång coäng 80.000
thuaät ngöõ, goàm ñoái chieáu 34.000 thuaät ngöõ Anh-Vieät, 40.000 thuaät ngöõ
Vieät-Anh vaø 6.000 chöõ vieát taét, giaù 50 MK. 5- Töø Ñieån Thoâng Duïng Daïng Ñóa (phieân baûn 2), toång coäng 100.000 töø Anh-
Vieät & Vieät-Anh thoâng duïng, giaù 50 MK. 6- Thaûo Chöông Baèng Ngoân Ngöõ C, cuûa Vuõ Ñöùc Ngoïc vaø Ñoã Thoâng Minh, vôùi 400 hình
chæ daãn, 600 trang, 25 MK. 7- Caåm Nang Ngoân Ngöõ C, cuûa Vuõ Ñöùc Ngoïc vaø Ñoã Thoâng Minh, nhieàu bí quyeát
thaûo chöông nhanh choùng, 300 trang, 15 MK. 8- Taân Töø Ñieån Ñieän Toaùn, giaûi nghóa töpôøng taän 5.000 thuaät ngöõ vaø ñoái chieáu
Anh-Phaùp-Vieät, 600 trang, giaù 30 MK (döï truø ra cuoái naêm 1996). 9- Taân Töø Ñieån Ñieän Töû, giaûi nghóa töôøng taän 5.000 thuaät ngöõ vaø ñoái chieáu
Anh-Phaùp-Vieät, 600 trang, giaù 30 MK (döï truø ra cuoái naêm 1996).
Löu yù: 1- Mua cuøng luùc 2 saûn phaåm keå treân trôû leân ñöôïc mieãn tieàn cöôùc hay bôùt 20%. 2- Seõ ra cuoán thöù 8 vaø 9 ôû treân döôùi daïng ñóa trong töông lai.