file:bolsa1.1,may,96.

>Chuyeän moät chieác caàu... saép baéc qua ñöôøng Bolsa

Ñoàng Ñoâ La ñoùng vai troø gì trong vieäc baéc caàu?

Tö Baûn, Chính Quyeàn, vaø Ngöôøi Vieät Tò Naïn: Ai thaéng Ai?

LYÙ KIEÁN TRUÙC
Baøi thöù nhaát
LITTLE SAIGON/ Ñeán tham döï buoåi thaûo luaän do Hoäi Ñoàng Thaønh Phoá Westminster toå chöùc, giöõa UÛy Ban “Chuû Nhaân Khu Thöông Maïi Asian Village vaø Asian Garden Mall"” Little Saigon, vôùi moät soá cö daân ñòa phöông, taïi hoäi tröôøng Coâng Ty Ñieän Löïc SCE thaønh phoá Westminster, vaøo chieàu Thöù Saùu 26.4.96, khoâng ai laø khoâng nhaän ra ñieàu: “Ñoàng Ñoâ La coù aûnh höôûng ñeán vieäc quyeát ñònh cho baéc moät caây caàu qua ñöôøng Bolsa hay khoâng?”.

Thaäm chí, moät tham döï vieân ra veà sau khi buoåi hoïp ñaõ maõn, phaûi thoát leân raèng: “Tình Töï Daân Toäc döôøng nhö canh caùnh beân loøng ngöôøi Vieät tî naïn”.

Trong khi ñoù thì thôøi gian ñaõ gaáp ruùt quaù roài!

Chæ coøn hôn moät thaùng nöõa thoâi, Hoäi Ñoàng Thaønh Phoá phaûi laøm vieäc lieân tuïc ñeå ñi ñeán nhöõng quyeát ñònh sau cuøng, vaû laïi, tieàn coâng khoá phieáu leân ñeán baïc trieäu ñoâ la cuõng saép phaûi tuoân ra.

Trong thö môøi hoïp kyù teân oâng Nghò Tony Lam, UÛy Vieân lieân laïc cuûa thaønh phoá Westminster, noäi dung môøi veà vieäc thaûo luaän “Döï AÙn Baéc Caây Caàu Noåi ngang qua ñöôøng phoá Bolsa”. OÂng Tony Lam cho bieát:

“Trong keá hoaïch phaùt trieån Little Saigon thaønh moät trung taâm Kinh Teá, Du Lòch, vaø Vaên Hoùa mang tính caùch ñaëc thuø cuûa Ngöôøi Vieät Nam treân ñaát nöôùc Hoa Kyø, döï aùn xaây caây caàu noåi ngang qua ñöôøng Bolsa roäng 30 feets, vôùi kinh phí thöïc hieän khoaûng ba trieäu ñoâ la..."

Thö môøi coøn noùi theâm: “Caây caàu treân ñöôøng Bolsa, taøi saûn cuûa thaønh phoá, ñoàng thôøi coøn laø moät coâng trình xaây döïng tieâu bieåu cho hình aûnh Little Saigon. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu ñoù, Hoäi Ñoàng Thò Xaõ Westminster mong moûi ñöôïc tham khaûo roäng raõi, vaø tieáp nhaän yù kieán ñoùng goùp cuûa coäng ñoàng Vieät Nam ôû Orange County, haàu quyeát ñònh veà moät moâ hình kieán truùc, mang neùt ñaëc thuø cuûa vaên hoùa Vieät Nam.”

Quaû thaät, ñaây laø moät “laù thö hieám coù” cuûa thaønh phoá Westminster, moãi khi coù vieäc lieân quan ñeán taäp theå 30,000 cö daân saéc Vieät sinh cô laäp nghieäp ôû thò xaõ naøy.

Coù ngöôøi hoan ngheânh lôøi leõ trong “Laù Thö” mang nhieàu tính vaên hoùa nhaân quaàn, bình ñaúng, theå hieän tính daân chuû cuûa Quoác Gia Hieäp Chuûng Quoác Hoa Kyø.

Coù ngöôøi thaéc maéc, taïi sao moät döï aùn mang tính kyõ thuaät cao trò giaù tôùi ba trieäu Myõ Kim, laïi ñi hoûi maáy anh coäng ñoàng tî naïn. Coù dính daáp gì tôùi maáy anh ñaâu ñeå maø sinh ra ... chuyeän!

Thöïc ra caâu chuyeän cuûa caây caàu ñaõ baét ñaàu coù... töø laâu, töø yù töôûng... cho ñeán hieän thöïc ... cho ñeán buoåi “Nghò Ñaøm Westminster” ngaøy 26.4.96.

Trong buoåi “Nghò Ñaøm”, hieän dieän coù ba phía tieâu bieåu: Nhoùm oâng Trieäu Phaùt (Frank Jao) ñaïi dieän cho toå hôïp “Asian Village vaø Asian Garden Mall”, nhoùm Hoäi Ñoàng Nghò Vieân thaønh phoá Westminster, goàm coù caùc oâng Chuck Smith, Thò Tröôûng, Bill Smith, Toång Quaûn Lyù, Tony Lam, Nghò Vieân, vaø Arrl Franch, UÛy Vieân Thieát Keá Ñoâ Thò. Nhoùm naøy laø Chuû Toïa Ñoaøn ñieàu hôïp buoåi thaûo luaän, vaø sau heát laø nhoùm ñaëc bieät, bao goàm ñaïi dieän cuûa moät soá ñoaøn theå trong coäng ñoàng Nam Cali. Nhoùm naøy ñoâng ñaûo hôn caû.

Sau lôøi vaøo ñeà cuûa Nghò Vieân Tony Lam, Thò Tröôûng Chuck Smith noùi vaøi lôøi chaøo möøng cöû toïa, Kieán Truùc Sö Vincent Ñinh Xuaân Bình, taùc giaû ñoà aùn caây caàu töông lai leân trình baøy, taïi sao oâng veõ caàu döïa treân moâ hình Vieät Nam thuaàn tuùy? nhöõng yeâu caàu kyõ thuaät cô baûn cuûa caây caàu ñoøi hoûi nhöõng gì??

OÂng Bình noùi: “Döïa treân nhöõng taøi lieäu kieán truùc cuûa caùc vaên baûn cuõ, vaø döïa treân saùch cuûa Giaùo Sö Nguyeãn Khaéc Ngöõ, cuõng nhö moät soá saùch cuûa Trung Hoa, toâi phaûi laøm theá naøo ñeå veõ ra ñoà aùn coù loái kieán truùc thuaàn tuùy Vieät Nam. Nhöng toâi nhaän ra raèng, cuõng döïa treân saùch vôû, toâi thaáy loái kieán truùc Vieät Nam xa xöa phaàn lôùn aûnh höôûng kieán truùc Trung Hoa, ñieàu ñoù laøm moïi ngöôøi khoù nhaän ra ñaâu laø Vieät ñaâu laø Taàu.”

OÂng Bình keå tieáp:

“Khôûi thuûy, khi tieáp xuùc vôùi giôùi Chuû Nhaân Asian, yù nghó veà caây caàu chæ laø caây caàu baèng saét, gioáng nhö caùi ñöôøng haàm baéc ngang qua cho khaùch boä haønh ñi laïi, xe coä löu thoâng phía döôùi. Vaán ñeà chính ñaët ra laø söï an toaøn cho ngöôøi ñi boä beân treân, vaø an toaøn cho caû xe beân döôùi... lôõ coù ai ñoù buoàn tình töï töû...”

Nhöng vaán ñeà khoâng chæ döøng laïi ôû... caây caàu saét.

Chaéc ngöôøi ta coøn nhôù laïi caùch ñaây vaøi thaäp nieân, khoaûng nhöõng naêm 63-73, ngay taïi trung taâm “Hoøn Ngoïc Vieãn Ñoâng”, töùc laø Saigon cuõ, moät caây caàu saét baéc töø coâng tröôøng Quaùch Thò Trang ngang qua cöûa Ñoâng chôï Beán Thaønh.

Caây caàu naøy khi khaùnh thaønh sinh ra laém chuyeän. Naøo laø chuyeän khaúng khiu nhö caàu khæ, ñen thuûi ñen thui, naøo laø chuyeän toác vaùy khi “OÂng Gioù” thoåi luøng buøng, (ñeán noãi nhieàu laàn boïn nghòch taäp trung caû ñaùm ngoài phía döôùi chôø quí coâ maëc vaùy ñang moát thònh haønh böôùc leân caàu ... roài voã tay reo!!!”

Hình aûnh naøy raát laø khoù queân cho ñeán taän hôn hai möôi naêm sau coù ngöôøi coøn nhaéc laïi. Ñoù laø lôøi cuûa oâng Traàn Vaên Leân, Ñieâu Khaéc Gia, ngöôøi cuõng ñöôïc môøi tham gia trong ban “Hình Hoïa” cuûa caây caàu.

OÂng Leân coøn ñeà nghò: “Neân ñeå caây caàu troáng töù phía ñeå khaùch ñi qua laïi ngaém caûnh, coøn khaùch ñi xe thì ngaém maáy coâ... toác vaùy!!!” (Xin ñoïc tieáp kyø hai. L.K.T)