THÖ ÑOÂNG KINH
Thaùng 9/1996
Ñoã Thoâng Minh
CUOÄC QUYEÂN GOÙP VÓ ÑAÏI NHAÁT: 2 TRIEÄU MYÕ KIM... XAÂY LAØNG VIEÄT NAM
Khoaûng 600 ñoàng baøo tî naïn ñöôïc cho ñònh cölaø soá ngöôøi duy nhaát ñöôïc chính phuû Phi Luaät Taân chaápthuaän trongkhi haøng chuïc ngaøn ngöôøi taïi khaép caùc traïi Ñoâng Nam AÙ bògôûi traû veà VieâtNam. Giaùo Hoäi Thieân Chuùa Giaùo Phi Luaät Taân ñöùng ra baûo ñaûmvieäc ñònh cö naøy nhöng gaëp trôû ngaïi lôùn veà taøi chính neân ñaõ yeâu caàu coäng ñoàngngöôøi Vieät khaép nôi ñoùng goùp.Ñaùp öùng lôøi keâu goïi naøy, coäng ñoàng ngöôøi Vieät khaépnôi treân theágiôùi ñaõ nhieät tình toå chöùc moïi hình töùc quyeân goùp ñeåxaây laøng Vieät Nam cho ñoàng höông.Coäng ñoàng khoaûng 1 trieäu ngöôøi Vieät taïi Hoa Kyø trong thaùng8 ñaõquyeân ñöôïc 1,6 trieäu Myõ Kim. Taïi caùc quoác gia ñoâng ngöôøi Vieätkhaùc nhö Gia Naõ Ñaïi, UÙc Ñaïi Lôïi, Phaùp, Ñöùc... soá tieàn laïcquyeân moãi nôi cuõng leân tôùi haøng traêm ngaøn Myõ Kim.Trong tinh thaàn "Laù laønh ñuøm laù raùch" vaø traùch nhieäm cuûangöôøi ñitröôùc ñoái vôùi ngöôøi ñi sau cuõng nhö töï cöùu mình tröôùckhi nhôøngöôøò.. cuoäc quyeân goùp laàn naøy voâ cuøng noàng nhieät, ñaïtkyû luïc chöa töøng coù veà soá tieàn thu ñöôïc cuõng nhö veàthôøi gian (chæ trong 1-2 thaùng trôøi).Vôùi söï quyeân goùp vó ñaïi naøy, hy voïng laø 600 ñoàng baøo ñònhcö ôû Phi Luaät Taân seõ taïo ñöôïc nhöõng böôùc caên baûn trong cuoäc soáng môùi baèng söïtaøi trôï chính yeáu cuûa nhöõng ñoàng höông ñi tröôùc.Caùc Hoäi Ñoaøn Vieät Nam taïi Nam cali cuõng ñang vaän ñoäng vôùichínhphuû Thaùi Lan ngöng cöôõng baùch hoài höông khoaûng 3.800 ñoàngbaøo taïiñaây, nhöng keát quaû raát mong manh. Ñöôïc bieát hieän coù khoaûng100.000 ngöôøi Vieät ñònh cö taïi vuøng Ñoâng Baéc Thaùi Lan töø thôøichieán tranh Vieät-Phaùp tröôùc Theá Chieán Thöù 2.
PHIEÂN TOØA QUAN TROÏNG DIEÃN RA TRONG 30 GIAÂY: TOØA AÙN TOÁI CAO BAÙC
ÑÔN KHAÙNG TOÁ CUÛA OKINAWA (XUNG THAÈNG).
Ngaøy 28/9, Ñaïi Phaùp Ñình Toøa AÙn Toái Cao Nhaät Baûn do oâng Miyoshilaøm Chaùnh AÙn vaø 14 phaùn quan ngoài xöû vuï Tænh Tröôûng Okinawa laøoâng Ota khaùng aùn vieäc Thuû Töôùng Hashimoto coù quyeàn thay maët kyùkeát cho Hoa Kyø tieáp tuïc thueâ ñaát laøm caên cöù.Khi phoøng xöû môû vaø 15 vò quan toøa böôùc vaøo, vöøa ngoàixuoáng gheá thì töøphía ngöôøi döï thính coù ngöôøi giô cuoán vôû nhaùp coù ghihaøng chöõ:"Haõy phaùn quyeát vôùi hieåu bieát veà noãi ñau ñôùn cuûa conngöôøi". Hainhaân vieân toøa aùn ñaõ voäi chaïy ñeán tòch thuï OÂng Chaùnh AÙn tuyeânboá "khai ñình" vaø baét ñaàu ngay vaøo phaàn phaùn quyeát, oângnoùi: "Baûn vaên chính,$B!!(Btröôøng hôïp naøy baùc boû khaùng caùoï "Laäptöùc phía nhöõng ngöôøi döï thính (phaàn$B!!(Blôùn laø nhöõng ngöôøiuûng hoä Tænh Tröôûng Ota) nhaát teà aøo leân tieáng phaãn noä.Chaùnh aùn khoâng tuyeân boá lyù do coù phaùn quyeát treân nhöthöôøngleä maø tuyeân boá "beá ñình". Nhö vaäy, phieân toøa troïng ñaïichækeùo daøi coù 30 giaây ñoàng hoà. Trong boái caûnh oàn aøo ñoù, caùc phaùnquan rôøi phaùp ñình vaø phía ngöôøi döï thính keâu gaøo vôùi theo"Haõy giaûithích", "Cho bieát lyù do"... Khoaûng 50 ngöôøi döï thính khoâng chòurôøi phoøng xöû cho ñeán khi ñöôïc giaûi thích lyù do, ñaõ ngoàilaïi treân1 giôø ñoàng hoà.Theo taøi lieäu coâng boá, caùc lyù do chính daãn ñeán phaùn quyeátgoàm:1- Luaät ñaëc bieät cho pheùp quaân ñoäi Hoa Kyø cöôõng cheá (tuycoù traûtieàn nhöng khoâng coù söï ñoàng yù cuûa chuû ñaát) söû duïngñaát khoâng viphaïm hieán phaùp.2- Vieäc thích duïng luaät ñaëc bieät cho pheùp quaân ñoäi Hoa Kyøsöû duïng ñaát ôû Okinawa khoâng vi phaïm hieán phaùp.3- Tænh Tröôûng Okinawa khoâng kyù kheá öôùc laø laøm haïi coâng íchtraàm troïng. Kyø haïn möôùn ñaát ñaõ heát vaøo thaùng 4/96, ñaõtraûi qua 4 thaùng trong tìnhtraïng lô löûng veà kheá öôùc vaø vaän ñoäng tích cöïc caû phíaOkinawa vaøchính phuû trung öông. Nay vôùi phaùn quyeát cuûa Toøa AÙn Toái Cao,Thuû Töôùngseõ nhaân danh quyeàn lôïi quoác gia vaø söï toân troïng Hieäp ÖôùcAn NinhMyõ-Nhaät ñeå kyù keát. Ñeå ñeàn buø cho Okinawa, phía chính phuûNhaät Baûn seõ coù nhöõng chöông trình ñaàu tö phuïc höng, taøitrôï cho caùc haõngmaùy bay ñeå giaûm giaù veù giöõa Honshu (Baûn Ñaûo) tôùi Okinawa (khoaûngtöø khoaûng 35.000 Yen xuoáng coøn 30.000 Yen). Cuoäc tranh chaáp chöadeã gì laéng dòu maø coù theå coøn tieáp tuïc keùo daøò Theo cuoäcthaêm doø dö luaän sau ñoù thì coù 23% taùn ñoàng vaø 59% phaûnñoái phaùn quyeát cuûa Toøa AÙn Toái Caoï Phía tænh Okinawa seø toåchöùc tröng caàu yù kieán, choïn 1 trong 2 laø taùn ñoàng hay phaûnñoái bieän phaùp cuûa chính phuû Nhaät Baûn. Okinawa laø ñaûo lôùn nhaát naèm trong quaàn ñaûo Ryukyu (Löu Caàu,gaànÑaøi Loan, nguyeân laø moät ñaûo quoác bò xaùp nhaäp vaøo Nhaät Baûn; cuïPhan Boäi Chaâu khi qua Nhaät Baûn vaän ñoäng ñaõ vieát cuoán "LöuCaàuHuyeát Leä Thö"), nôi xaåy ra traän ñoå boä cuûa Hoa Kyø thôøiTheá Chieán Thöù 2 khieán cho khoaûng 300.000 ngöôøi töû thöông,trong soá naøy coù 200.000 laø ngöôøi thöôøng daân goác Okinawa,töùc 1/4 daân Okinawaï Nay Okinawa laø nôi taäptrung nhieàu caên cöù quaân söï Hoa Kyø, vôùi khoaûng 2/3 treân toångsoá hôn40.000 binh só truù ñoùng taïi Nhaät Baûn vaø Nhaät Baûn phaûi phuï ñaûm100% phí toån truù ñoùng khoaûng 6-7 tyû Myõ Kim 1 naêm. Daân chuùngOkinawa soáng beân caïnh caùc caên cöù quaân söï, luoân bò quaáy raàyvì ngaøy ñeâm maùy bay leânxuoáng, chöa keå caùc vuï lôïn xoän do binh só Hoa Kyø gaây raïChính phuûNhaät Baûn coá gaéng giaûm bôùt vieäc thöïc taäp taùc xaï baèngñaïn thaät vaøphaân taûn bôùt caùc caên cöùvaøo Baûn Ñaûo, nhöng haàu heát ñeàu bò caùc tænh töø choái, vìcaùc TænhTröôûng ñeàu sôï maát phieáu cuûa cö daân neáu nhaän cho Hoa Kyøñaët caêncöù. Ñaát Nhaät quaù chaät choäi, tìm choã ñeå cho binh sóthöïc taäp, nhaátlaø taùc xaï ñaïi baùc baèng ñaïn thaät hay maùy bay thöïc taäp leânxuoángban ñeâm thì maø khoù traùnh ñöôïc vieäc khoâng laøm phieàn cö daân.
COÂNG TY DÖÔÏC MIDORI JUJI, BAÙC SÓ ABE & CUÏC TRÖÔÛNG MATSUMURA BÒTOÁ...
Tieáp theo nhöõng tin töùc tröôùc ñaây veà vuï söû duïng thuoácchöa gianhieät laøm laây vi khuaån HIV vaø gaây bònh lieät khaùng AIDS. Ít nhaátmoät nam naïn nhaân bò bònh höõu huyeát ñöôïc xaùc nhaän bò töûthöông vìduøng thuoác naøy, vaø gia ñình naïn nhaân ñöa ñôn toá caùo nhönggnöôøilieân heä veà toäi saùt nhaân. Coâng ty döôïc phaåmMidori Juji (Thaäp Töï Xanh) baùn thuoác neân bò cöôõng cheá ñieàutra, khaùm xeùt cô sôû, cöïu giaùm ñoác bò ñieàu traï Caûng saùtcuõng ñieàu tra baùc só Abe, 80 tuoåi, hieäu phoù tröôøng ñaïi hoïcy khoa Teikyo, tröôûng ban nghieân cöùu bònhAIDS, ngöôøi chuû tröông cho bònh nhaân duøng thuoác chöa gianhieät khoângsao, cuõng nhö nguyeân Cuïc Tröôûng Matsumura thuoäc Boä Xaõ Hoäi coùtraùch nhieäm hình söï vì sau khi coâng nhaän loaïi thuoác coù gianhieät ñaõ khoâng ñöara bieän phaùp ngaên caám loaïi thuoác chöa gia nhieät.Rieâng veà bònh dòch do vi khuaån O-157 gaây ra, cho tôùi ñaàu thaùng 9,toång keát coù khoaûng 9.500 ngöôøi bò bònh, trong soá naøy coù hôn 300ngöôøi phaûi nhaäp vieän vaø 11 ngöôøi cheát. May maén laø beänhdòch ñaõ khoâng lan truyeàn theâm, nhöng cuõng chöa tìm ra nguyeânnhaân ñích thöïc. Hoïctroø baét ñaàu hoïc kyø 2 töø ngaøy 2/9, moät soá nhaø aên seõhoaït ñoäng trôû laïi ñoàng thôøi cho pheùp hoïc sinh ñem theo côm neáumuoán. Rau caûi Kaiware (bò nghi ngôø laø thuû phaïm nhöng ñaõ khoângtìm ra chöùng côù roõ reät) ñaõ ñöôïc pheùp troàng vaø baùn trôûlaïò Caùc coâng ty troàng vaø baùn rau khaùc cuõng nhö thöïc phaåmnoùi chung baét ñaàu treân ñöôøng hoài phuïc.
SIEÂU THÒ BAÙN XAÊNG CAÏNH TRANH VÔÙI CAÂY XAÊNG
Moät soá heä thoáng cöûa haøng sieâu thò lôùn laø moät loaïitieäm baùch hoùa (Ñeâ-pa-toâ) thu heïp vöøa môû theâm hoaït ñoängmôùi baèng caùch laäp caây xaêng, khoâng nhöõng vôùi muïc ñích baùnxaêng cho khaùch sieâu thò maø coøn baùn reû ñeå thu huùt theâm khaùchñeán... Nhö heä thoáng sieâu thò Daiei coùcaây xaêng ñaàu tieân vaøo cuoái thaùng 6/96, giaù trong 10 ngaøy khaitröông laø 90 Yen/1 lít, sau ñoù laø 95 Yen thay vì 100-105 Yen nhö caùccaây xaêng thöôøng. Vôùi giaù naøy, trong 1 thaùng ñaàu khai tröông,soá tieànbaùn leân tôùi gaáp 10 laàn caây xaêng thöôøng. Ñieàu naøy seõ thuùcñaåy söï giaûmgiaù vaø caïnh tranh kòch lieät trong thôøi gian tôùòCoøn heä thoángJasco cuõng seõ thieát laäp caây xaêngñaàu tieân trong naêm nay, vaø muïc tieâu laø naêm 2000 seõ laäp caây xaêngcho taát caû 150 chi nhaùnh treân toaøn quoác. Khoaûng 1 naêm tröôùcñaây cuõng ñaõ coù caây xaêng tö nhaân giaûm giaù khoaûng 10%, thuhuùt khaùch mua möôøm möôïp, khieán nhöõng caây xaêng khaùc phaûnñoái vaøchính phuû phaûi ngaên caám, laàn naøy caùc ñaïi coâng ty laøm thì khoângbieát chính phuû seõ tính sao, hay ñaønh thaû noåi giaù töï doï
CÖÛA HAØNG BAÙCH HOÙA VÔÙI HAØNG NGAØN NHAÂN VIEÂN HOAÏT ÑOÄNG RA SAO
ÛChuùng toâi coù moät thôøi gian daøi 5-7 naêm laøm vieäc raát "vinh quang"laø baûo trì caùc toøa nhaø, hay noùi traéng ra laø röûa saøn, lauchuøi, ñoåraùc... cho cöûa tieäm baùch hoùa cuõng nhö nhaø thöông. Xin keåhaàu baïnñoïc chuyeän hoaït ñoäng cuûa loaïi cô sôû thöông maïi vó ñaïi naøîCöûa haøng baùch hoùa tieáng Nhaät goïi laø Hyakkaten (Baùch HoùaÑieám) vaøthöôøng ñöôïc goïi laø Ñeâ-pa-toâ (phieân aâm vaø noùi taét cuûachöõ DepartmentStore) töông ñöông vôùi Shopping Center ôû AÂu-Myõ. Ñeâ-pa-toâ thöôønglaø moät toøa nhaø lôùn coù taàng haàm B1 laø chôï thöïc phaåm, khunaøy laø khu oàn aøo nhaát, khoâng phaûi laø tieáng caõi vaõ cuûa caùcbaø haøng toâm haøng caù, maø laø tieáng rao haøng khoâng ngöøng cuûaheát quaày naøy sang quaày khaùc. Tôùi giôø toâi cuõng khoâng hieåusao moät soá nhaân vieân baùn haøng laïi coù theå rao c?a ngaøy ñeánkhaûn coå vaø nhaát laø tích cöïc ñeán nhuu vaäî Taàng B2 laø baõiñaäu xe, coøn 5 hay 8 taàng beân treân baùn ñuû loaïi haøng hoùa, saânthöôïng laø choã chôi cuûa treû em hay baùn bia vaøo muøa heø. Tröømoät vaøi coângty may maëc hay myõ phaåm noåi tieáng coù baûng hieäu rieâng, taátcaû caùchaøng khaùc tuy töø nhieàu coâng ty saûn xuaát khaùc nhau nhöng ñeà doÑeâ-pa-toâ thoáng nhaát baùn raï Tuøy Ñeâ-pa-toâ nhoû hay lôùn, soá nhaânvieân laøm vieäc khoaûng 1.000-7.000 ngöôøò Ñieàu naøy cho thaáy ñieåmñaëc bieät cuûa xaõ hoäi Nhaät Baûn laø duøng raát nhieàu nhaânlöïc, töùc taïo côhoäi ñoàng ñeàu hôn cho moïi ngöôøi thay vì chæ choïn nhöõngngöôøi gioûòDo ñoù tyû leä thaát nghieäp ôû Nhaät baûn luoân luoân treân döôùi3%, thaáp nhaát trong soá caùc nöôùc coâng nghieäp.Ñeà-pa-toâ môû cöûa töø 10 giôø saùng, ña soá nhaân vieân ñeántöø 9 giôø ñeåchuaån bò, lau chuøi, xeáp laïi haøng do khaùch löïa boû lung tungngaøy hoâm tröôùc... vaø khoaûng 9 giôø 45 thì taäp hoïp nghetröôûng nhoùmtoång keát tình hình ngaøy hoâm tröôùc vaø ñöa keá hoaïch hay muïctieâucuûa ngaøy hoâm naî Ñoâi khi coù loaïi haøng môùi thì tröôûng nhoùm seõthuyeát minh veà ñaëc tính vaø giaù caû... Theo sau ngöôøi tröôûngnhoùm,taát caû cuøng laäp laïi thaät to nhöõng khaåu hieäu quen thuoäctöø bao naêm nhö:"chaøo buoåi saùng, xin nhaän tieàn, xin chôø moät chuùt, xin thoáitieàn,caùm ôn nhieàu laém, xin trôû laïò..", hoï taäp haøng ngaøy ñeåtrôû thaønh moät phaûn öùng töï nhieân. Trong nhieàu tröôøng hôïp,ñaây cuõng laø dòp kieåm thaûo,tröôûng nhoùm raày la nhaân vieân raát naëng neà, vieäc naøy cuõng thaønhthoùi quen, neân haàu nhö khoâng ai böïc mình hay coù phaûn öùng gì, nhaânvieân chæ bieát raùng chòu ñöïng cho ñeán khi tröôûng nhoùm noùiheát baøi baûn. Vaø moïi vieäc phaûi hoaøn taát tröôùc 10 giôø ñeåai ñöùng vaøo choã ngöôøi naáy vaø moãi ñaàu caàu thang cuoánhay thang maùy thì coù 3 nhaân vieân ñöùng chôø nhöõng ngöôøi khaùchñaàu tieân vaøo ñeå chaøoï Ñuùng 10 giôø laø leã môû cöûa dokhoaûng 5-10 coâ tieáp vieân thang maùy phuï traùch. Loa phoùng thanh môûnhaïc, vaø ngoû lôøi chaøo khaùch khi cöûa ñöôïc môû raï Khoângnhöõng caùc coâ tieáp vieân ñöùng ôû cöûa cuùi raïp chaøo, maø khaùchñi tôùi taàng naøo thì nhaân vieântaàng ñoù cuõng cuùi raïp chaøonhö vaäy trong ñoä 5 phuùt khôûi ñaàuï MoãiÑeâ-pa-toâ coù khoaûng 30-70 coâ tieáp vieân thanh maùy,thöôøng laø caùc coâ treû ñeïp, aên maëc ñoàng phuïc ñuùng moátcuûa töøng muøa, tay ñeo gaêng traéng toaùt(ngöôøi nhaät thích duønggaêng tay traéng, nam taøi xeá xe taéc xi cuõng duøng loaïi naøy), noùinaêng baèng thöù ngoân ngöõ lòch söï nhaát. Moätvaøi coâ laêng saêng ôû ngoaøi thang maùy ñoùn khaùch, xeáp cho khaùchvaøo thang khiñoâng ngöôøi, khi thang maùy baét ñaàu ñoùng thì coâ ta seõ cuùiraïp chaøocoøn coâ beân trong cuõng cuùi ñaàu caûn ôn.Ñaây laø luùc coâ trong thang maùy baét ñaàu "môû maùy" noùi, caùm ônkhaùchñeán cöûa tieäm vaø hoûi thaêm khaùch ñi taàng naøo, ñoàng thôøigiôùi thieäu caùc gian haøng hay moùn haøng ñaëc bieät ngaøy hoâm naîTaát caû nhöõng haønh ñoängchaøo ñoùn khaùch naøy ñeàu ñöôïc taäp luyeän raát kyõ (khi taäpluyeän thì höôùng daãn vieân duøng thöôùc ño xem cuùi bao nhieâuñoä, coù leõ khoaûng 45 ñoä, hai tay caép phía tröôùc, maét ngoûthaúng, noùi lôøi caùm ôn...) neân luùc naøo cuõngthaáy nhö vaäy vaø Ñeâ-pa-toâ naøo cuõng gioáng nhö vaäîCaùc quaày haøng luoân ñoâng nhaân vieân ñeå saün saøng chaøo ñoùn,giaù caû ôûñaây thöôøng cao hôn caùc tieäm nhoû beân ngoaøi, nhöng khaùch ñöôïctieáp ñaõi aân caàn, chæ daãn caën keû vaø khoâng lo haøng dôûm.Nhaát laø ôûñaây coù ñaày ñuû maët haøng, noùi laø "baùch hoùa" chöù neáu ai coùcoâng ñeámtöøng moùn thì chaéc phaûi leân ñeán "vaïn hoùa", khoûi phaûi ñi tìmkieámnhieàu nôò Caùc Ñeà-pa-toâ thöôøng toïa laïc ngay treân ga xe ñieän haygaàn ga neân raát tieän cho vieäc ñi laïi, vì xe ñieän laø phöôngtieängiao thoâng chính cuûa ngöôøi Nhaät.Ñeà-pa-toâ loaïi lôùn nhö Odakyu ôû quaän Shinjuku,laø khu ñoâng daân cönhaát, ngay treân ga Shinjuku, moãi ngaøy coù khoaûng 2 trieäu ngöôøikhaùch ñi qua ga naøî Ngaøy thöôøng coù khoaûng 140.000 khaùch, cuoáituaàn hay ngaøy leã coùkhoaûng 250.000 khaùch. Caùc nhaân vieân chia caaên côm tröa vaø toái taïi nhaø aên taäp theå, neân hoaït ñoängthöông maïilieân tuïc cho tôùi 6 giôø vaø nay môû tôùi 7 giôø toáò Mua haøngôû Nhaät Baûn thöôøng khoâng coù traû giaù, tröø moät vaøi khu chôïñaëc bieät nhö khu chôï ñieänAkihabara, chôï trôøi hay taïi caùc tieäm baùn ñoà cuõ... Caùc cöûatieäm Nhaät Baûncuõng khoâng nhaän tieàn ngoaïi quoác duølaø Myõ Kim, caùc Ñeâ-pa-toâ thöôøng coù khu ñoåi ngoaïi teä rieâng, laøngöôøi ngoaïi quoác thì khaùch neân ñoåi tieàn tröôùc khi muahaøng, hoáixuaát nhö caùc ngaân haøng, khoâng coù vaán ñeà chôï ñen chôï ñoû.Tröôùc khi ra veà, caùc nhaân vieân thöôøng cuõng thu xeáp laïi haøng hoùavaø phuû khaên che caùc quaày haøng. Moãi ngaøy, tieàn baùn ñöôïcthaâu ngaân vieân kieåm tra caån thaän tröôùc khi ñem naïp cho banthuû quyõ. Neáu coù vaán ñeà maát maùt hay tính sai thì taát caûnhaân vieân ban ñoù cuøng ôû laïi ñeå giaûi quyeát.Moãi Ñeâ-pa-toâ ñeàu coù khu baùn haøng ñaëc bieät thay ñoåi moãituaàn roängñoä 3-5 saân quaàn vôït, thíduï tuaàn naøy baùn saûn phaåm ñaëc bieät cuûa Baéc Haûi Ñaïo (Hokkaido),tuaàn sau baùn saûn phaåm cuûa Töù Quoác (Shikoku)... hay coù tuaànthì haøngPhaùp, Hoa Kyø, Trung Quoác... thöôøng coù söï tham döï cuûa caùc ngheänhaân ñòa phöông laøm cho khaùch coù caûm giaùc ñang vieáng gian haøngngay taïi ñòa phöông. Chöông trình thöôøng ñöôïc saép xeáp töø 6thaùng tröôùc vaø quaûng caùo raàm roä neân khu naøy luoân ñoâng ngheïtngöôøò Vaøo ngaøy cuoái tuaàn leã baùn haøng ñaëc bieät, taát caûhaøng hoùa vaøkeä tuû ñöôïc deïp trong vaøi tieáng ñoàng hoà ñeå ñöa haøngvaø keä môùi vaøoïCoù nhöõng toaùn chuyeân vieân laøm vieäc suoát tôùi saùng ñeå saépxeáp, veäsinh vaø trang trí. Ngaøy hoâm sau boä maët cuûa khu naøy hoaøn toaønthay ñoåihaún. Coù nhieàu khaùch haøng khoâng ñeå yù lòch trình, khi tìmñeán haytrôû laïi mua moùn hoâm tröôùc thì thaáy laï hoaéc, töôûng ñinhaàm taàng.Caùc khu baùn haøng bình thöôøng cuõng ñoä 3-6 thaùng laïi coù thayñoåi veàvò trí vaø trang trí. Söï thay ñoåi vò trí thöôøng khoâng dôøixa ñeåkhaùch khoûi maát coâng tìm maø chæ xoay voøng. Muïc ñích xoay voøng ñeåkhaùch luoân thaáy môùi vaø haáp daãn. Nhö böôùc ra khoûi thay maùylaø thaáybaùn giaày, neáu laàn naøo cuõng vaäy thì khoâng ai buoàn ñeå yùñeán nöõaïNhöng neáu moät hoâm böôùc ra khoûi thang maùy thaáy môùi laï, vída tröngbaày nhieàu quaù thì toø moø ñeán xem. Thöïc ra ví da tröôùc ôûhöôùng khaùcnay quay qua höôùng thang maùy maø thoâò Caùc Ñeâ-pa-toâ ñeàu nghæ moätngaøy trong tuaàn, thöôøng laø thöù Tö hoaëc Naêm.An ninh Ñeâ-pa-toâ laø do caùc coâng ty caûnh bò phuï traùch, moãiÑeâ-pa-toâcoù khoaûng 20-40 caûnh bò thay nhau gaùc 24/24. Hoï cuõng coù nhaân vieânngaàm, aên maëc nhö khaùch ñeå baét keû caép hay caùc nhaân vieânthu ngaântính tieàn gian cho nhöõng keû ñoàng loõaï Coù ngöôøi thaéc maéc laøÑeà-pa-toâ coù gaén maùy thu truyeàn hình ñeå theo doõi khaùchkhoâng? Dö luaänthöôøng cho laø coù, nhöng thöïc ra laø khoâng. Soákhaùch ñoâng nhö vaäy, toång coäng caû chuïc taàng, moãi taàngroäng baèng5-10 saân quaàn vôït, laïi ñaày nhöõng coät vaø keä haøng thì söùcñaâu maø theo doõi, troáng vaø goïn nhö ngaân haøng thì môùi deã theodoõòTaát nhieân hoï cuõng bò maát caép, nhöng raát ít, vaø ñoù laø giaùphaûi traû chöù khoâng coù caùch khaùc. Hoï chæ gaén maùy thu truyeànhình taïi nhöõng khu quan troïng nhö khu baùn vaøng, ñaù quyù hayñoàng hoà cao caáp maø thoâò Khunaøy coù caû maùy baùo ñoäng 24/24. Caùc haøng deã bò maát caép khaùcthì gaéngiaây hoaëc nhaõn ñaëc bieät (khoâng traû tieàn ñeå laáy nhaõn naøyra maø mangra khoûi khu vöïc thì maùy seõ baùo ñoäng) vaø maùy baùo ñoäng.Trôû laïi vôùi löïc löôïng phuï traùch vaán ñeà veä sinhÑeâ-pa-toâ, coù töø 30-70ngöôøò Soá nhaân vieân naøy thay ñoåi luoân luoân, töï do nghækhoâng caànxin pheùp. Vì nhö moät thoâng leä cuûa ngheà taïm naøy, soá ngöôøiñöôïc thu nhaânluoân luoân cao ñeå tröø hao soá ngöôøi nghæ baát töû. Coøn vieäcveä sinhcaû moät toøa nhaø meânh moâng thì khoâng bao giôø heát, neáu hoâm naøo taát caû cuøng ñi laøm thì vaãn coù vieäc nhö thöôøng. Ca saùngthöôøng 8 giôø saùng ñeán 5 giôø chieàu (ña soá laø ngöôøi giaø,phuï traùch chuû yeáu laø caàu tieâu), ca toáithöôøng 6 ñeán 9 giôø (ña soá laø sinh vieân, hoïc sinh, phuï traùch chuûyeáu laø queùt saøn, huùt thaûm vaø röûa saøn nhöïa baèng maùy).Töø 8 giôø saùng thì laøm vieäc taïi caùc khu gian haøng, ñeán 10giôø thì ruùt vaøo ñoå raùc haäu tröôøng, thænh thoaûng môùi saùchgaàu ñi hoát raùc giaáy vuïn ôûkhu gian haøng hay ñi caäy keo cao su dính treân thaûm. Theâm nöõanguyeân taéc laø ca 2 töø luùc 6 giôø, nhöng toaøn laø sinh vieân, hoïcsinh tan hoïc tôùi neân taäp hoïp vaø chia vieäc phaûi 6 giôø 30 môùixong. Coù hoâm chuùng toâi ñi treã, chæ vieäc goïiñieän thoaïi baùo nhôø laät baûng coù maët roài cöù töø töø tôùòTröôûng banñöôïc trao cho xaâu chìa khoùa khu vöïc phuï traùch, baét buoäcphaûi ñeovaøo coå khoûi ñaùnh maát. Chuùng toâi ñöôïc caûnh giaùc raèng,moät xaâu chìakhoùa trò giaù caû vaøi ngaøn Myõ Kim, vì moät xaâu laø 5-10 chìa, moätchìa cho nhieàu oå khoùaï Moät khi ñaùnh maát thì phaûi thay toaønboä caùcoå khoùa lieân heä neân môùi ñaét nhö vaäîThôøi sinh vieân, moät soá anh em chuùng toâi vaøo laømban röûa saøn goïi laø "arai han" goàm 5-7 ngöôøi, anh em cöù giôùithieäunhau vaøo, coù khi ban naøy toaøn Vieät Nam, coøn caùc ban khaùc thì VieätNam ta cheâ khoâng laøm vì löông reû. Môùi nhìn thì coâng vieäc coùveû gheâ gôùm nhöng quen thì laïi thaáynhaøn hôn laø vieäc huùt thaûm vaø nhaát laø ñöôïc traû löông caohôn (600 Yenthôøi naêm 1973-74, trong khi thöôøng chæ ñöôïc traû 400-500 Yen).Chuùng toâi röûa saøn loùt nhöïa (plastic), laáy ñoà ngheà töø khora, tôùiñòa ñieåm röûa, ñaàu tieân ngöôøi thì lo doïndeïp ñoà ñaïc khu ñònh röûa cho quang, ngöôøi thì pha thuoác goàm xaøboâng vaø thuoác taåy ñeå ñaùnh tan lôùp xaùp cuõ. Taát caû coângvieäc ñeàu tieán haønh theo loái ñi giaät luøi, duøng caây lau nhaønhuùngthuoác thoa ñeàu leân saøn roài duøng maùy chaø ñieän (polisher)ñaùnh cho tanlôùp xaùp cuõ. Ñaàu maùy coù taám "næ" hoùa hoïc cöùng quay troøn,ngöôøi quen thì 1, 2 ngoùn tay cuõng ñieàu khieån ñöôïc maùy,ngöôøi khoâng quen thì naém chaët 2 tay maø cöù thaáy maùy chaïy ñiñaèng naøo aáy, va vaøo vaùch hay bò trôït teùtreân xaø boâng ñau ñieáng ngöôøò Moätngöôøi lo hoát lôùp xaø boâng dô baèng caây keùo nöôùc vaø gaàuroài ñoå vaøothuøng (vieäc naøy töông ñoái meät vì phaûi hoát cho kheùo vaø cuùilieântuïc, laïi luoân böôùc loõm boõm trong nöôùc xaø boâng, coù khi bòtrôït teù). Moätngöôøi khaùc duøng caây lau nhaø lau khoâ phaàn vöøa hoát nöôùc. Sauñoù 1hay 2 ngöôøi cuõng duøng caây lau nhaø taåm xaùp loûng troâng nhösöõa, ñaùnhñeàu ñoä 2 lôùp xaùp môùi thaät moûng (gioáng nhö sôn, neáu thoadaày thìseõ bò gôïn leân chöù khoâng mòn vaø boùng), chæ ñoä 5-10 phuùt laølôùp xaùp khoâ vaø xong vieäc. Cuõng coù khi duøng maùy töï ñoäng laømoät xe nhoû, vöøa thoa xaø boâng, vöøachaø, vöøa hoát xaø boâng dô,nhöng daân chuyeân nghieäp ñoâi khi chöahaøi loøng vôùi maùy laém neân vaãn duøng taî Trong khi laøm vieäc, chuùngtôi phaûi chuù yù ñöøng ñeå xaø boâng vaêng leân haøng hoùa (neáulaøm dô haøngphaûi baùo cho nhaân vieân caûnh bò bieát ñeå laäp bieân baûn ñemmoùn haøng ñoù ñi), hoaëc canh chöøng ñeå nhaân vieân Ñeâ-pa-toâ khira veà khoûi böôùc vaøo khu ñang röûa, neáuhoï khoâng ñeå yù buôùc vaøo choã vöøa thoa xaø boâng thì 10 laànheát 9 laànteù caùi oaïch, baát ngôø vaø ñau ñôùn, va moâng hay coù khi caûñaàu xuoángsaøn, coùn khu ñang ñaùnh lôùp xaùp chöa khoâ maø böôùc vaøo thì seõñeå laïidaáu chaân...Chuùng toâi thöôøng laøm moät ñoaïn haønh lang khoaûng 100 meùt, vaø ñoä8 giôø 15 laø xong vieäc, theá laø doïn ñoà ngheà ñem röûa roàicaát vaø ñiveà thaúng, chæ coù tröôûng ban phaûi leân vaên phoøng traû chìakhoùaï Tính ra chæ laøm 1 giôø 45 phuùt maø aên löông 3 giôø (loaïilöông cao nöõa chöù) neân thôøi ñoù ngheàlaøm theâm naøy ñöôïckeå laø "vinh quang" nhaát trong giôùi sinh vieân.Coøn sau naøy, khi töø Hoa Kyø veà laïi Nhaät Baûn naêm 1984, chuùng toâi ñilaøm chuyeân nghieäp vieäc baûo trì nhaø thöông 8 tieáng 1 ngaøy thìmeätvaø nhaát laø chaùn, raùc cuõng ñuû loaïi ñoà pheá thaûi cuûa nhaøthöông raátdô, nhöng cuõng phaûi raùng caày cho ñeán khi ñoåi ngheà.
WINDOWS 95 AÁN BAÛN TIEÁNG VIEÄT PHAÙ SAÛN TAÏI VIEÄT NAM!?
Nhö ñaõ loan tin trong thaùng tröôùc, ñaïidieän coâng tyMicrosoft taïi Vieät Nam laø oâng Michael Davis loan baùo phaùt haønhWindows 95 aán baûn tieáng Vieät laàn löôït ngaøy 3/7 taïi Haø Noäivaø 5/7 taïi Saøi Goøn. Theo moät soá ngöôøi duøng thöû, thì aán baûn naøy coù raátnhieàu khuyeát ñieåm, caùc giao dieän (interface) baèng tieángVieät; chöông trình Word Pad coù theå ñaùnh teân taäp tin baèngtieáng Vieät, coù phaàn giuùp ñôõ (help) baèng tieáng Vieät,nhöng phaàn giuùp ñôõ cuûa caùc chöông trình khaùc laïi baèngtieáng Anh. Ñaëc bieät laø haàu heát caùc chöông trình ñaùnhtieáng Vieät taïi Vieät Nam khoâng chaïy ñöôïc tröø VNI töø HoaKyø!? Nguyeân nhaân vì truøng maõ vôùi 2 daïng chöõ Vieät cuûaMicrosoft (môùi chæ coù 2 daïng chöõ, ñaëc bieät coù cuøng teân vôùidaïng chöõ tieáng Anh, khi ñaùnh chæ caàn chuyeån baøn phím, vaø baloái ñaùnh: kieåu Vieät Nam, telex, VNI) nhö tröôøng hôïp daïngchöõ "abc" (do Vieät Nam cheá taïo) vaø coù leõ vì moät soá daïngchöõ khaùc ôû Vieät Nam vaãn coøn duøng maõ 16 bit, trong khi Windows95 duøng 32 bit. Nhö nhu kieän Töø Ñieån Anh-Vieät daïng ñieäntöû vaãn duøng treân aán baûn tieáng Anh Windows 3.1 thì nay khoângchaïy ñöôïc treân aán baûn Windows 95 tieáng Vieät. Vì theá, chöañaày 1 thaùng sau ngaøy raàm roä phaùt haønh, bò nhieàu baøi baùochæ trích, khoâng ai buoàn mua nöõa, nhieàu ngöôøi cho laø aán baûnnaøy phaù saûn. Ñöôïc bieät coâng ty Microsoft ñaõ môøi oâng TraànÑieàn... töø Vieät Nam qua Hoa Kyø coäng taùc, nhöng dö luaän cholaø oâng naøy khoâng phaûi chuyeân vieân thaûo chöông heä thoáng!? Duøoâng ta nhö theá naøo, thì keát quûa cho thaáy laø Windows 95 aánbaûn tieáng Vieät bò cheâ khoâng heát lôøi, neân bò taåy chay ngaytöø ñaàuï Nhö vaäy, ngöôøi duøng ôû Vieät Nam giaûi quyeát ra saoûHoï quay trôû laïi vôùi Windows 3.1 hay Windows 95 & NT aán baûn tieángAnh coá höõuï Vaø neáu coù ai coøn mô moäng ñeán Windows 95 aánbaûn tieáng Vieät thì hoï baûo nhau chôø phieân baûn boå chính xemsao, coù leõ khi ñoù ñaõ coù Windows 97 roài khoâng bieát chöøng?Khoâng hieåu sao coâng ty Microsoft laïi ñeå sô xuaát lôùn nhövaäyû Windows 95 laãy löøng khaép theá giôùi maø ñaønh tieâu tandanh tieáng taïi Vieät Nam!?
Maët khaùc, ôû Vieät Nam ñaõ coù ít nhaát khoaûng 8 cuoánsaùch vieát veà Windows 95, trong khi ñoù ôû haûi ngoaïi chöa coùcuoán naøoû Ai coù tay ngheà, neáu phen naøy khoâng kòp thì xinchuaån bò vieát veà Windows 97 cho ñaïi ña soá ngöôøi duøng (user)ñöôïc nhôø. Qua kinh nghieäm xuaát baûn saùch ñieän toaùn baèngtieáng Vieät ôû haûi ngoaïi, chuùng toâi nhaän thaáy, neáu cuoánsaùch vieát hay vaø ñuùng nhu caàu thì vaãn coù nhieàu ngöôøicaàn. Khoâng chæ ngöôøi môùi hoïc maø ngay caû chuyeân vieân cuõngmuoán tham khaûo theâm hoaëc xem vieäc duøng ñoái dòch tieùng vieättrong saùch ra saoï.. Chuùng toâi saün saøng tieáp tay xuaát baûnnhöõng saùch loaïi naøî
TRIEÅN LAÕM MAÏNG & ÑA PHÖÔNG TIEÄN TRUYEÀN THOÂNG QUOÁC TEÁ TAÏIVIEÄT NAM 96...
Vieät Nam seõ toå chöùc Trieån Laõm Maïng & Ña Phöông TieänTruyeàn Thoâng Quoác Teá taïi Vieät Nam naêm 96 (Vieät NamInternational Networking & Multimedia Expoù96) trong thôøi gian 14-17/9taïi Haø Noäi do UÛy Ban Chæ Ñaïo Keá Hoaïch Quoác Giaï.. toå chöùc. Ñöôïc bieát Vieät Nam coù 3 heä thoáng ñieän thoaïi quoác teácuûa Böu Ñieän, Thaønh Phoá HCM & Quaân Ñoäi, vaø do söï caïnhtranh, vieäc laép ñieän thoaïi deã daøng vaø giaù caû ñaõ reû ñinhieàuï Vieät Nam vôùi söï trôï giuùp cuûa UÙc ñaõ noái ñöôïcvôùi Lieân Maïng vaø duøng ñieän töû thö (e-mail), hieän coù 5-6maïng cuïc boä (LAN) vaø khoaûng hôn 10 cöù ñieåm söû duïng. Ngöôøi söû duïng phaàn lôùn laø caùc cô quan nhaø nöôùc, caùccoâng ty nöôùc ngoaøi, taát caû phaûi ñaêng kyù vaø khai baùo caùc nhukieän (software) vaø cöông kieän (hardware) vôùi Böu Ñieän, chòutraùch nhieäm veà vieäc thu phaùt tin töùc. Vieän Coâng NgheäThoâng Tin ñaõ coù moät trang nhaø taïm baèng tieáng Anh qua traïm ôûUÙc Ñaïi Lôïi, giôùi thieäu chính trò, kinh teá, du lòch, vaênhoùaï.. vaø coù tin laø döï truø seõ duøng Lieân Maïng Toaøn Caàu (WorldWide Web) vaøo moät vaøi naêm tôùò Vieät Nam ñang coù keá hoaïchxaây döïng sieâu xa loä truyeàn thoâng (super highway) laøm xöôngsoáng cho maïng truyeàn thoâng quoác gia vôùi söï trôï giuùp cuûaÑaïi Haøn... Môùi ñaây taïi Vieät Nam cuõng ñaõ coù thöû nghieämgiaùo duïc truyeàn hình hai chieàu töø xa, goàm ban giaûng huaán taïiHaø Noäi vaø sinh vieân taïi Haûi Phoøng. Sau khi nghe ban giaûng huaántrình baày cuõng nhö xem caùc chöông trình thu saõn, sinh vieân coùtheå ñaët caâu hoûi vaø nghe traû lôøò
ÑIEÄN THOAÏI LIEÂN MAÏNG.
ÔÛ Nhaät Baûn baét ñaàu coù luoàng gioù môùi laø chaïy theomoät öùng duïng thôøi thöôïng treân Lieân Maïng, ñoù laø ñieänthoaï. Neáu coù theågôûi caùc taäp tin aâm thanh (audio file) döôùihình thöùc aâm thanh thöïc thôøi (real audio) thì cuõng coù theåñieän thoaïi thöïc thôøi (realtime). Theo oâng Jame Clack, giaùmñoác coâng ty Netscape, thì ñoä 10 naêm nöõa, ñieän thoaïi LieânMaïng seõ thay theá ñieän thoaïi hieän nay, nhaát laø ñieän thoaïiñöôøng daøi vaø quoác teá. Vaäy ñieän thoaïi Internet coù lôïiích gì ñaëc bieät? Raát ñôn giaûn, vì giaù goïi baèng vôùi giaùtruy caäp taïi ñieåm truy caäp (access point) ñòa phöông, töùc laøgoïi xa maø chæ phaûi traû giaù nhö giaù ñòa phöông. Nhö ñieänthoaïi quoác teá töø Ñoâng Kinh ñeán Little Saigon hay Nöõu Öôùc,trong giôø laøm vieäc, 1 giôø cuûa coâng ty ñieän thoaïi ITJ 0041maát 7.310 Yen (66,5 MK), neáu qua Lieân Maïng chæ maát coù 600 Yen(5,45MK), chöa tôùi 1/10. Tuy nhieân, vaán ñeà khoâng ñôn giaûnvì:
1- AÂm thanh treân Lieân Maïng khoâng ñöôïc toát nhö ñieänthoaïi thöôøng.
2- Phaûi trang bò caû hai ñaàu: nhu kieän "Internet Phone, WebTalk, Free Tell..." vöøa ñöôïc ñöa ra töø naêm 1995 hay ñöôïckeøm luoân trong caùc chöông trình xem löôùt maïng (browser), loa,maùy vi aâm (micro).
3- Tröø khi sau naøy tieâu chuaån truyeàn tín hieäu ñöôïcphoå caäp, hai beân phaûi duøng cuøng loaïi nhu kieän vaø nhaát laøphaûi cuøng truy caäp Lieân Maïng moät luùc. Phaûi baùo heïn nhautröôùc baèng ñieän töû thö hay ñieän thoaïæ Nhö vaäy thì coù phieàn laém khoâng? AÂm chaát chaéc chaénseõ ñöôïc caûi thieän. ngöôøi duøng khoûi loï Caùc nhu kieän môùicoù keøm caû cô naêng ñieän thoaïi neân khoâng coù gì laø maát coâng.Coøn veà caùc cöông kieän (haredware) trang bò theâm thì chaéc laøvaøi naêm nöõa caùc maùy ñieän toaùn ña phöông tieän truyeàn thoângseõ trang bò ñaày ñuû caû. Toùm laïi, ai thích thì coù theå haênghaùi trang bò, ai nghó laø hôi sôùm thì cöù chôø chöøng 3-5 naêm cuõng chaúng muoän, chaéc chaén giaù seõ reû vaø toát hôn nhö moät,quy luaät khoâng theå ñaûo ngöôïc cuûa saûn phaåm ñieän toaùn.